O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi

Bora  (yunoncha  boreas  —  timol)—  qishda  tog’  yonbag’irlari  bo’ylab 

pastga, dengiz, ko’llar»tomonga esadigan kuchli sovuq shamol.  

Botqoqlik—  doimo  yoki  uzoq vaqt zax  bo’lib  yotadigan  joy. Bot-qoqlikda 

ba’zan  0,2—0,3  m  qalinlikda  torf  qatlami  bo’ladi.  O’simliklarning  ildizlari  torf 

ostidagi qatlamga yetib bormaydi. Torf qatlami yupqa bo’lsa botqoqlashgan yerlar 

deb  ataladi.  Botqoqlik  o’rmoni  kesilib  ketgan  yoki  kuyib  ketgan  joylarda  va 

o’tloqlarni uzoq vaqt suv bosishi, shuningdek, sayoz suv havzalarini o’t qoplashi 

natijasida hosil bo’ladi.  

Bosh  meridian  (nolinchi  meridian)  —  geografik  uzunliklarni  hisoblashda 

shartli  ravishda  boshlang’ich  deb  qabul  qilingan  meridian.  Xalqaro  kelishuvga 

muvofiq, London yaqinidagi Grinvich rasadxonasidan o’tuvchi meridian B. m. deb 

qabul qilingan. 

Briz    (fransuzcha  brize  —  shabada)  —  dengizlar,  katta  ko’llar,  ba’zi  bir 

yirik daryolar sohilida esadigan mahalliy shamollar.  

Buloq,  ch  a  sh  m  a  —  yer  ost»  suvlarining  yer  yuzasiga  tabiiy»  holda 

chiqishi.  B.  suvli  qatlamlar  yer  yuzasiga  chiqib  qolgan  joylar  —  vodiylar,  soylar 

jarlar, tog’ yonbag’irlari, tog’ etaklarida bo’ladi. B-lar bosimli va bosimsiz bo’ladi.  

Bulut — havodagi juda mayda (kolloid) suv zarrachalari, tomchilari va muz 

zarrachalari  to’plami.  Ular  yiriklashib  yog’in  bo’lib  tushadi.  B.  havo  yuqorilama 

harakat  qilganda,  yuqoriga  ko’tarilganda  harorat  pasayib,  suv  bug’lari 

kondensasiyalanib hosil bo’ladi.  

Bulutlilik—osmonning  bulut  bilan  qoplanganlik  darajasi.  Osmonni  bulut 

tekis qoplagan bo’lsa B. 10 ballga, agar osmonni yarim qoplagan bo’lsa 5 ballga, 

havo ochiq bo’lsa 0 ballga teng deb qabul qilinadi. 

Burmalanish  —  Yer  po’stida  yon  tomondan  bo’ladigan  kuchli  tektonik 

bosim ta’sirida qatlamlarning bukilib, burmalar hosil qilishi. B. natijasida burmali 

tog’lar, ular orasida botiqlar — tektonik vodiylar paydo bo’ladi.  

---