O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi

Gersin  burmalanishi  —  paleozoy,  erasining  devon  davri  o’rta-laridan 

mezozoy  erasining  trias  davri  o’rtalarigacha,  davom  etgan  tog’  hosil  bo’lish 

bosqichi.  

Gidrosfera  (yunoncha  gidro  —  suv,  sfera  —  shar)—Yer  sharining  okean 

va dengizlar, daryo va ko’llar, qor va muzliklar, atmosferadagi suvlar va yer osti 

suvlaridan iborat suv qobig’i. Gidrosferaning 96,5% i okean va dengizlarga, 17% i 

yer  osti  suvlariga,  1,7%.i  muz  va  qor  suvlariga  to’g’ri  keladi.  Bundan  tashqari, 

atmosfera  va  tirik  organizmlar  tarkibida  oz  miqdorda  suv  bor.  Gidrosferaning 

umumiy hajmi 1386 mln. kub km. 

Globus  (lotincha  globus  —  shar)—Yer  sharining  modeli,  kichik  nusxasi. 

Globus  butun  Yer  yuzasini,  uning  geometrik  shakllari  o’xshashligini  va 

maydonlar nisbatini saqlagan holda tasvirlaydi.  

---

  Gorizont  (ufq  tekisligi)  —  (yunoncha  gorizon  —  cheklayman)  —  Yer 

yuzasining ochiq, tekis yerda atrofimizda ko’rinadigan qismi.  

  Daryo- o’zi hosil qilgan tabiiy o’zandan oqadigan suv. D. lar bir-birlaridan 

uzunligi,  kengligi  xavzasining  maydoni,  chuqurligi,  nishabi,  tezligi,  oqiziqlari, 

to’yinish  turi,  suvning  kimyoviy  tarkibi  bilan  farq  qiladi.  O’z  irmoqlari  va 

tarmoqlari bilan daryolar sistemasini hosil qiladi.  

Daryo   vodiysi - yer     yuzasida uzunasiga   cho’zilgan   qiyosan   kambar  

soylik. D  V-lari  oqar  suvlarning ishi natijasida vujudga kelgan   bo’lib,  daryo 

oqadigan  tomonga qiya va ko’pincha egri-bugri  bo’ladi.   

 

 Daryo mansabi  (quyar joyi) -daryoning dengiz, okean, ko’lga yoki boshqa 

daryoga qo’shiladigai joyi. Daryolar   mansabida    ko’rfaz  yoki delta xosil qiladi. 

Daryo  nishabi-  daryo  biror  qismning  yoki  butun  daryoning  yuqori  nuqtasi 

bilan  quyi  nuqtasi  orasidagi  tik  balandlikning  uning  uzunligiga  nisbati.  Daryo