Таълими вазирлиги муқимий номли қЎҚон давлат



Download 1,07 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/87
Sana21.02.2022
Hajmi1,07 Mb.
#22251
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   87
Bog'liq
yordamchi tarix fanidan

Демак, тарихий география — мамлакатлар тарихидаги географик томонларнинг тарихий жараѐнларини 
ўрганади. Чунки бундай тарихий географик томонларни билмасдан туриб, мамлакатнинг ривожланиш босқичларини 
ҳам ўрганиб бўлмайди. 
Тарихий географик тадқиқотларни олиб боришда худди тарих фани каби тарихий манбаларга таянади. Алоҳида 
кийматга эга бўлган тарихий - географик асарлар, турли хужжатлар, қадимги хариталар ва ҳ.к. Хусусан, давлатнинг 
чегаралари кўрсатилган қонунлар, келишувлардир. Аммо булар ҳақида маълумотлар кам. Энг катта аҳамиятга эга бўлган 
археологик манбалар - бўлиб, улардан айникса, қадимги даврга оид иқтисодий географик тадқиқотларда мамлакатнинг 
иктисодий аҳволи, хўжалиги, ҳунармандчилик турлари, савдо-сотик алоқалари каби маълумот-ларни олиш мумкин. 
Тарихий географияни ўрганишда - томонимика ва антропология маълумотлари ҳам муҳимдир. Дарѐларнинг 
номлари, кўллар ва бошқалар ҳам номлари турли даврларда турлича бўлган. Антропологик материаллар эса 
халкларнинг шаклланишида, аралашиб кетиш жараѐнлари сабабларини ўрганади. 
Тарихий география XVI асрда алоҳида фан сифатида шаклланди. Унинг фан сифатида шаклланишига XV- 
XVI асрлардаги икки йирик тарихий воқеа туртки бўлган: 
1. 
Уйғониш даври Ренессанси 
2. Буюк географик кашфиѐтлар 
Уйғониш даврида зиѐли одамларнинг кадимги даврга, тарихга, географияга бўлган қизикиши ортди. Буюк 
географик кашфиѐтларни (XV аср бошлари - XVI аср)ни амалга ошишига асос бўлиб геофафик билимлар хизмат қилди. 
Одамлар, сайѐхлар, тарихчиларнинг қадимги давр географиясига қизиқиши янада кучайди. 
Дастлабки, йирик асари билан тарихий географияга асос солган, цадимги дунѐнинг 1-атласини яратган 
фламанд географи А.Ортелий (XVI аср) бўлиб, у ўзининг харитасида ҳар бир харитага қисқача матн ѐзган. У 1-бўлиб 
географияга, "тарихчининг кўзи" билан қаради ва «тарихий география» терминини фанга киритди. Бироқ Ортелий 
кадимги давр муаллифлари геофафияни қандай ѐритган бўлсалар, шундайлигича кабул қилган, уларга танкидий 
ѐндашмаган. Ортелий асаридаги камчиликлар XVII асрда Голландиянинг Лен Ден Университети профессори 
Ф.Клювернинг тарихий географиядан яратган «Қадимги Италия» ва «Қадимги Германия» номли асарида тузатилган. 
Тарихий геофафиянинг ривожига ҳисса кўшган француз геофафларидан Ж.Б.Д'Анвиль бўлиб, у қадимги давр 
географияси билан бирга, ўрта асрлар географиясини ҳам ѐритган. 
ХIХ асрнинг 2-ярмидан бошлаб, тарихий ва географик асарларнинг кенгайиши туфайли, ижтимоий-иқтисодий 
тарихни ривожланиши билан тарихий геофафиянинг мазмуни ҳам кенгая бошлайди. 
ХIХ асрда руслардан тэрихий географияга асос солган геофафлар В.Н.Татшцев, И.Н.Болтин, Н.П.Барковлардир. 
XX аср бошларида бу фан Петербург археологик институтида, Москва университетида ўқитилган. Тарихий картофафия 
фанининг ривожида рус олимлари М.Тихомиров, В.К.Яцунский, И.А.Голубцов ва бошқалар хизмат қилганлар. 

Download 1,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   87




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish