Таълими вазирлиги муқимий номли қЎҚон давлат

―Qur'oni Karim‖
 kitoblarning onasi deb ataladi. 
Islom dini ildiz otib, aholi bu dinga e'tiqod qilishga boshlaganidan keyin, Qur'on va arablarning o’sha davrdagi og’zaki 
she'riyati asosida arab adabiy tili shakllana boshlagan. Arablarning xarbiy soxadagi qo’lga kiritgan yutuqlari, islom d inining 
qo’shni hududlarda tarqalishi arab tilining obro’ - e'tiborini kuchaytirgan. VII asr oxirida (685 — 705 yy.) xalifa Abdulmalik 
davrida (ungacha to’rtta dastlabki xalifalar va Muoviya, Yazid, Marvonlar xalifalik qilishgan edi) xalifalikning poytaxti 
Damashqda barcha davlat muassasalari va rasmiy yozishmalarni faqat arab t ilid a olib borish xaqida farmon qabul qilindi va bu 
farmon xalifalikning barcha xududlari ucluni uinuiniy deb e'lon qilindi. Chiqarilgan bu farmon arab t ili va Yozuvining 
jamiyatda tutgan mavqeini yanada mustaxkamladi. 
Arab tilining rivojlanishi, uning xalifalikka tobe bo’lgan xududlarda keng tarqalishi arab Yozuvi va uning orfografiyasini 
takomillashtirish zaruratini keltirib chiqardi. Bu narsa esa, Yozuvda isloh o’tkazish masalasini ko’ndalang qo’ydi. Bu isloxni 
amalga oshirishda o’sha davrda Iroqning xukmdori bo’lgan Al - Hajjojning tashabbusi va xizmati ulkan bo’lgan. Yozuvda 
o’tkazilgan bu isloxotning vaqti aniq bilingan emas. Extimol u bosqichma — bosqich uzoq muddat davomida amalga 
oshirilgan va 680 yildan 780 yilgacha bo’lgan davrni o’z ichiga olgan. Umuman arab Yozuvicla o’slia davrda o’tkazilgan 
isloxotning moxiyati qisqacha quyidagilardan iborat: 
Yuqorida aytganimizdek, 
nabatiy Yozuvi 
da 22 ta harf mavjud bolgan. Bu xarflar orasida 4 ta harf shaklan juda 
o’xshash bo’lgan. Ular deyarli bir xil yozilgan. I lk arab Yozuvida bu xarflarni bir — biridan farqlash uchun ularning ustiga 
yoki ostiga nuqtalar qo’yish joriy etilgan. Shundan keyin bu harflarning shakli bir xil yozilavergan va ular faqat tepa yoki 
pastdagi nuqtalar va ularning soni bilangina farqlangan. Hudd i Shunday uslub bilan nabatiy tilida bo’lmagan, lekin arab tilida 
mavjud bo’lgan undosh tovushlar uchun ettita harf ijod etilgan. Nabatiy Yozuvidagi bitta harf arab tilida yo’q bo’lgan 
tovushni ifodalaganligi uchun u iste'moldan chiqarib yuborilgan.