Babayeva d. R

Ruxsora. «Mening dadam xurmo ko‘chati olib kelib, bahorda hov- 

limizga o‘tqazgan edilar. Unda men juda kichkina bo‘lgan ekanman. 

Hozir men ham, xurmo daraxti ham o‘sdik. Uning barglari juda chiroy- 

li.  Yozda soyasi  qalin,  biz daraxt salqinida  rosa o‘ynaymiz.  Mevasi 

esa  mazali.  Mevasini  uzganimizdan  so‘ng  biz  qarindosiilarimizga, 

qo‘shnilarimizga  tarqatdik.  Ayniqsa,  buvam  va  buvim  duo  qildilar: 

«Xurmo jannatning mevasi. Uni ardoqlang, kam bo‘lmaysiz». Bu yil 

dadam daraxtlami ko‘paytirmoqchilar».

Nigina.  «Men oktabr  oyida  oyim bilan  Chinozga -  xolamnikiga 

bordim.  Birinchi  marta  paxtazomi  ko‘rdim.  Paxtalar  lo‘ppi-lo‘ppi 

bo‘lib ochilgan. Oppoq dala. Quyoshda ko‘zni qamashtiradi.

Bir tomonda mashinalar paxta terayapti. Yoshu keksa, bolalar etak 

bog‘lagan.  Men ham paxta termoqchi  bo‘ldim.  Xolam  etak bog‘lab 

qo‘ydilar. Lekin tezda belim og‘rib qoldi. Qishloqdagi xolamning bo- 

lalariga qoyilman. Men tengi qizlari ham paxta terdi, ham moliga o‘t 

yulib oldi. Bog‘chaga bormas ekan».

Nurxon: «Biz oilamiz bilan qishloqdan ко‘chib kelganmiz. Qishloq- 

da men quyosh botishini ko‘p ko‘rganman.  Quyosh botganda ufq qi- 

zarib, dalalar qorong‘ilasha boradi.  Qorong‘ulik hamma yoqqa birdan 

o‘rmalab ketadi. Lekin teraklar uchi hali nurli ko‘rinadi. Hamma yoqqa 

birdan jimlik cho‘kadi. Lekin oqshomda ham odamlar tinmaydilar.

279

---

Saharda issiq non hidi butun qishloqni tutib ketadi. Daladan qayt- 

gan  ayollar  sigir  sog‘ib,  xamir qoradi.  Tong  otmay  tandirga o‘t yo- 

qib, tog‘oradan toshay-toshay deb turgan xamirdan non yasab,  sutga 

yo‘g‘rilgan  issiq,  bo‘rsildoq  nonlami  tandirdan  uzib  oladi.  Qishloq 

hayoti  ana  shunday,  issiq,  bo‘rsildoq  non  hidi  ufiirgan  oppoq  tong 

bilan boshlanadi».

Ravshan.  «Olmalar  gullaganda  bog‘ juda  chiroyli  bo‘lib  ketadi. 

Quyosh nurini  olmoqchi bo‘lgan oppoq gulbarglar oftobga qaragan. 

Shabada  turib,  olma  gullarini  silab-siypalaydi.  Shunda  olma  gullari 

kuylagandek bo‘ladi.  Bu asalarilar kuyi ekan.  Shabada tinadi.  Go‘yo 

butun  bog‘  kuylagandek  bo‘ladi.  Asalarilar  gullagan  bog‘  tepasida 

g ‘ujg‘on o‘ynaydi.

Yuqoridagi  hikoyalardan  ko‘rinib  turibdiki,  ona  tilining  hissiy, 

estetik  ma’no  qirralarini  bir  vaqtning  o‘zida  anglay  boradilar,  til 

go‘zalligini, boyligmi his etadilar.