Конференция материаллари Самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти Илмий-техник кенгашининг қарори асосида нашрга тавсия этилди. Баённома №10

 Ёрбеков Я. (ф.м.ф.н., доц.), Ражабов Н.А. (ф.м.ф.н., доц.) СамДАҚИ 
 
Аннотация. Булут технологияси – ҳозирги кунда замонавий ахборот 
технологияларининг энг илғор йўналишларидан бири ҳисобланади. 
Ушбу мақолада «булут» технологиясининг таълим соҳасига ўқитувчилар 
томонидан қўлланилишининг мақсадга мувофиқлиги ва унинг имкониятлари 
кўрсатилган. Шунингдек бу технологиянинг ўзига хос томонлари ва 
аломатлари келтирилган. 
Калит сўзлар: булут, технология, ахборот, 
интернет, «pool», булутли 
ҳ
исоблаш.  
Ҳамма нарса ўзгармоқда, дунё жойида турмайди, худди шундай 
кўпчилик 
фойдаланувчилар 
ҳам 
интернетга 
бўлган 
мунособатини 
ўзгартирмокда. Жумладан энди улар интернетдан фойдаланишнинг ва 
файлларни тармоқда сақлашнинг янги технологиясини ишлаб чиқишди.
Замоновий ахборот технологияларда ҳам “Булут“ технологияси деб 
аталувчи технология пайдо бўлди ва у шу заҳотиёқ бутун дунёда энг илғор 
технологияга айланди.

---

65 
«Булут» технологияси - бу интернет тармоғида сақланувчи бизнинг 
маълумотларимизнинг электрон базаси бўлиб, у бизнинг маълумотларимизни 
сақлаш, таҳрирлаш, қайта ишлаш ҳамда қизиқарли файллар билан ишлаш ва 
дўстлар билан фикр алмашишни таъминлайди. 
Бу технологиянинг мазмуни шуки - энди чекли фойдаланувчилар учун
масофавий динамик хизмат кўрсатишнинг янги ёндашув концепсияси
ишлатила бошланди.
Гап шундаки, тармоқ ресурсларини бошқаришнинг модели 
янгича амалга оширила бошланди. Чунки ҳамма замонавий компьютер 
маҳсулотлари харидорлари доимо компьютернинг техник таъминотига янги 
талаблар қўйишади. Ана шу талабларни қондириш учун “Булут“ 
технологияси ишлаб чиқилган.
Энди бу технология жуда катта хотира ресурсларига эга бўлади. 
Фойдаланувчи ўз ишчи столига – интерфейсига эга бўлиб, керакли 
дастурларни шу интерфейсда бошкариши мумкин. Фойдаланувчининг 
ҳужжатларини ҳажми энди муаммо туғдирмайди. Фойдаланувчи ўз 
компьютерини хоҳлаган вақтда ўзгартириши мумкин, фойдаланувчи доимо 
онлайн жойини ўзгартириши мумкин. Бу технологияда фойдаланувчи 
ҳужжатларини сақлаш ҳамда ҳимоялаш осон бўлади ва вируслардан ҳам 
ҳимояланади.
Фойдаланувчи ахборотларини ҳимоялаш бу технологиянинг ўзининг 
тадбиқ қилиниши билан амалга оширилади. Бу “Булут “ технологиясининг 
ютуғи деса ҳам бўлади. Шундай бўлсада ана шу концепцияни ҳозирги вақтда 

---

66 
танқид килишмокда. Бизга маълумки ХХI аср - кўпчилик аналитиклар 
томонидан юқори технологиялар ва оммавий коммуникациялар асри деб 
эълон қилинмоқда. Ҳозирги вақтда бизнинг ҳаётимизни ўзгартиришда, 
электрон қурилмаларсиз яъни компьютерлар, ноутбуклар, планшетлар,
мобиль телефонларсиз кўз олдимизга келтира олмаймиз. Бу асрнинг охирги 
йилларида компьютер технологиялари “Булут“ технологиялари ҳисобига
янги ривожланиш босқичига кўтарилди . 
Биз ушбу мақоламизда қуйидаги саволларга жавоб келтиришга ҳаракат 
қиламиз: «Булут» технологияси моҳияти ва унинг бизга келтирадиган 
ёрдамчи воситалари. 
Ишимизнинг 
максади: 
«Булут» 
технологиясининиг, 
булут
сервисларининг моҳиятини ўрганиш, унинг самарадорлигини ўрганиш, 
жумладан масофавий таълим масалаларида қўллашни ўрганиш.
Бугунги кунда айнан “Булут“ технологиясидан Facebook, Amazon ва 
Twitterларда самарали фойдаланилмоқда.
«Булут» технологияларининг ўзига хос хусусиятлари: 
1. 
Сервис модели хизмати (Тармоқ моделлари ва уларнинг 
заҳиралари шу захотиёқ бажарилишга ростланувчи «pool» лар шаклида
қаралади); Ингл. Pool- Булут технологиясида ахборот алмашув маълумотлар