Kostum va moda tarixi

Ellinizm davri san’ati. Ellinizm davri hukmronlari o‘zlarining 
saltanatlarini muhtasham binolar, ajoyib san’at namunalari 
bilan boyitishga harakat qildilar. Yangi-yangi shaharlar paydo 
bo‘ldi.  Ular  serhashamlilik  va  ulug‘vorlikda  badavlat  Afinani 
ham orqada qoldirib ketdi. Pergam va ayniqsa, ellinistik 
dunyoqarashning madaniy markazi bo‘lgan Aleksandriya 
(Iskandariya) shunday shaharlardan bo‘ldi. Bu davrda park-bog‘ 
san’ati bilan bog‘liq bo‘lgan dekorativ haykaltaroshlik san’ati 
keng tarqaldi. Haykaltaroshlik san’ati namunalaridan me’morlik 
ansamblining ajralmas qismi sifatida keng foydalanildi. 
Ellinistik Gretsiyaning monumental haykaltaroshligi ichida 

---

29
davrning nodir yodgorligi «Samofrakiyalik Nike» haykali 
alohida o‘rinni egallaydi.
Antik madaniyat va san’at tarixi 476-yili Rim imperiyasining 
qulashi bilan tugallandi, lekin bu madaniyat keyingi taraqqiyotda 
o‘z davomini topdi. Yevropa xalqlari shu grek va rimliklar 
yaratgan ma’naviy va madaniy boyliklarga murojaat qilib 
keldilar. Bugungi Yevropa tasviriy san’at va me’morligi, teatri 
va adabiyoti, falsafasi va estetikasi antik dunyoga suyanadi.  
O‘rta Osiyo xalqlari, jumladan, O‘zbekiston xalqlari ham 
ellinlar madaniyati va san’atidan bahramand bo‘lganlar. 
Kostumlari. Turli o‘lchamdagi to‘g‘ri to‘rtburchak shakldagi 
mato turfa xil buklamalar va taxlamlar bilan burmalanib, 
yunon libosi bo‘lib xizmat qilgan. Yunonlar o‘z liboslari uchun 
yumshoq, to‘kilib turadigan, yaxshi burmalanadigan matolarni 
tanlashgan. Matolar asosan junli va zig‘ir tolalaridan to‘qilgan 
yunon liboslarida qora rang ishlatilmagan. Kul rang va ji garrang 
motam ranglari hisob lan gan. Sidirg‘a matolar, tur li shakldagi 
kashta, ap pli katsiya rasmlar bilan ho shiya langan. Bezaklar 
orna ment lari geometrik yoki o‘simliksimon xarakterga ega  
(10-rasm).
10-rasm.

---

30