Umumiy biologiya


III. 4.  Tuproq tarkibidagi mikroorganizmlar sonini aniqlash



Download 0,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/35
Sana31.12.2021
Hajmi0,99 Mb.
#210073
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35
Bog'liq
tuproq mikroflorasi va uning tuproq xususiyatlariga tasiri

      

III. 4.  Tuproq tarkibidagi mikroorganizmlar sonini aniqlash.  

Tuproq tarkibidaqi mikroorganizmlar sonini aniqlash uchun 5 g tuproq olib, 

250  ml  hajimli  kolbaga  solinadi.  Shu  kolbaga  50  ml  sterillangan  suv  qo’shib  5 

minut  chayqatilgandan  so’ng 1-2  minut  tindiriladi.  Buyum  oynasiga  eni  1  sm  va 

uzunligi  4sm  keladigan  kbadrat  chizib,  unga  yuqorida  tayyorlangan  eritmadan 

0,01ml  olib  bir  tekisda  yuqtiriladi.  Bu  mozoq  quritilgandan  song  absalyut  spirt 

eritmasi bilan yoki spirt lampa alangasida fiksasiyalanib, korbol kislotada eritilgan 

eritrozin  bo’yog’i  bilan  bo’yaladi.  30  minutdan  keyin  bo’yoq  yuvilib,  preparat 

quritiladi va bir tomchi kedr moyi tomizib, imersion ob’ektiv orqali mikroskopda 

kuzatiladi.  Endi  1  g  tuproq  tarkibidagi  mikroorganizmlar  sonini  aniqlash  uchun 

quyidagi ishlar bajariladi. 

1. Mikroskopda ko’ringan doiraning umumiy sathi aniqlanadi. Buning uchun 

okulyar  mikrometr  yordamida  doiraning  radiysi  aniqlanib,  quyidagi  formulaga 

muvofiq umumiy sathi topiladi. 

                                                S=nr




 

55 


 

Bu erda: S-istalgan doiraning yuzasi; n-3,14 irrasion son-doira aylanasining 

diametriga bo’lgan nisbati; r

2

-doiraning radiusi. 



 

Masalan,  doiraning  radiusini  0,075  yoki  0,08  mm.ga  teng  deb  olib, 

yuqoridagi formulaga muvofiq doiraning umumiy sathi topiladi: 

S=nr


2

=3,14x(0,08)

2

=3,14x0,0064=0,020094 



Demak, mikroskopda ko’ringan doiraning umumiy sathi 0,020094 yoki 0,02 mm

ga teng ekan.  



 

2.  Mikroskop  doirasida  ko’ringan  mikroorganizmlar  soni  sanaladi,  aniqlab 

daftarga  yoziladi.  Song  stolcha  harakatlantirib  preparatni  siljitib  boshqa  joyda 

doira ichida ko’ringan mikroorganizmlar  soni ham sanalib daftarga  yoziladi. Shu 

usulda  50-100  marta  kuzatilib    mikroorganizmlarning  o’rtacha  soni  topiladi. 

Masalan,  kuzatilgan 50  ta doiracha ichida 1500 dona  mikroorganizm  bo’lsa,  bitta 

doira ichidagilarning soni 1500/50=30 dona bo’ladi.  

3. Yuqoridagi sonlarga asoslanib, tajriba o’tkazayotgan buyum oynasining 4 

sm

2

  yuzasiga  yuqtirilgan  yki  0,01  g  aralashma  ichidagi  mikroorganizmlarning 



umumiy sonini aniqlash uchun quyidagi tenglamadan foydalaniladi: 

0,02mm


2

-30dona bakteriya                 

400x30     1200 

                                                             X=--------- = ------- =600 000 dona 

4sm

2

=400mm



– x dona                            0,02          0,02     

 1  g.  tuproq  tarkibidagi  mikroorganizmlar  sonini  aniqlash  uchun  tubandagi 

tenglamadan foydalaniladi (buning uchun 0,01ml aralashmadagi tuproqning vazni 

0,001 g.ga teng deb olinadi): 

0,001 g - 600 000                                       1x600 000 

                                                            X = ------------- = 600 000 000 dona              

       1 g – X                                                  0,001 



 

Demak 


tekshirilgan 

tuproqning 

bir 

gramida 


600 000 000 

dona 


mikroorganizm bor ekan. 


Download 0,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish