Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti kasb ta`lim pedagogikasi

12.3. Ta`lim tarbiya jarayonini boshqarish va nazorat qilishda quyidagilar kasb 

ta`limi o’qituvchisiga xos bo’lishi kerak: 

1) Yuqori g’oyaviylik. O’qituvchi o’sib kelayotgan avlodning tarbiyachisidir. 

U o’quvchilarni milliy istiqlol g’oyalari ruxida tarbiyalashi kerak. 

2)  Yuqori  texnik  malaka.  Masalan,  ta`limi  jarayonida  o’quvchilar  o’zlari 

tanlagan  mutaxassislikka  oid  o’quv  yurtining  talablari  bu  mutaxassisliklarga  oid 

bilim  va  ko’nikmalarni  egallaydilar.  SHu  munosabat  bilan  oliy  o’quv  yurtining 

talablari  bu  mutaxassisliklarga  oid  kabiy  bilimlar  asoslarini  egallashlari  xamda 

keyingi  amaliy  faoliyat  jarayonida  o’z  maxorati  darajasini  uzluksiz  oshira 

borishlari kerak. 

3) Yuqori psixologik-pedagogik tayyorgarlik. Kasb ta`limi o’qituvchilarining 

o’zi bilim va malakalarni yuksak saviyada egallabgina qolmay balki o’quvchilarda 

xam ma`lum malakalarni tarkib toptirish uchun ularga bilimlar berish kerak. Bilim 

va malakalarni egallash jarayonining o’z qonuniyatlari bor, maktabdagi ta`lim shu 

qonuniyatlar  asosida  tashkil  etiladi.  Kasb  ta`limi  o’qituvchisi  asixologiya, 

didaktika  va  boshqa  fanlarning  o’quv  jarayoniga  asos  bo’ladigan  muxim 

qoidalarini chuqur o’zlashtirib olishi kerak. 

4)  O’z  kasbiga  muxabbat.  O’qituvchilik  kasbining  o’ziga  xos  tomonlarini 

chuqur  bilish,  o’z  kasbini  faoliyatida  erishgan  yutuqlaridan  zavqlanishi, 

qiyinchilarni  engib  o’tish  uchun  kuch  va  imkoniyat  topa  olish  kasb  ta`limi 

o’qituvchisining muxim fazilatlari qatoriga kiradi. 

 

Baholash va tahlil qilish bo’yicha vazifalar: 

---

 

32 

- o’quvchilarning amaliy natijalarini kuzatish, tahlil qilish va baholash;  

- o’quvchilarning o’zlashtirilgan nazariy bilimlarini baholash; 

- o’quvchilarning xulqini baholash;  

- ta`limning mavjud sharoitlarining sifatini baholash;  

- rejalashtirish va tashkillashtirish bo’yicha hujjatlarning sifatini baholash;  

- o’quv-didaktik materiallarning sifatini baholash;  

- o’zi bergan yo’l-yo’riq va namoyishlarni o’zi baholash;  

-berilgan topshiriqlarning sifatini o’zi baholash.  

 

12.5.  Kasb-hunar  kollejlarida  tashkil  etiladigan  ilmiy-uslubiy  ishlarning  vazifalari 

sirasiga quyidagilar kiradi: 

- kasb-hunar  kolleji  pedagog  va  texnik  xodimlarining  ilmiy-g’oyaviy 

saviyasini, pedagogik mahoratini oshirish; 

-  talabalarni  milliy  mustaqillik  ruhida  tarbiyalash  mazmuni,  shakl,  metod  va 

vositalarini takomillashtirish; 

-  ta`lim,  tarbiya  va  rivojlantirish  maqsadlarining  birligi,  umumilmiy, 

umumkasbiy va maxsus tayyorgarlikning uzviyligini ta`minlash; 

-  ilg’or  pedagogik  va  ishlab  chiqarish  tajribalarini,  fan  va  texnika  yutuqlarini 

o’rganish,  umumlashtirish  hamda  ta`lim-tarbiya  jarayoniga  joriy  etishdan 

iborat. 

Ilmiy-uslubiy ishlarda ishtirok etish kasb-hunar kollejlaridagi barcha rahbarlar, 

o’qituvchilar,  muxandis-pedagoglar  uchun  majburiy  bo’lib,  ularning  pedagogik 

faoliyatini ajralmas qismi hisoblanadi.  

Kusb-hunar  kollejlaridagi  metodik  ishlarning  mazmuni,  yo’nalishi,  tuzilmasi 

kabilar  metodik  ish  haqidagi  Nizom  bilan  belgilanadi.  SHu  nizomga  muvofiq 

jamoaviy va individual uslubiy ishlar olib boriladi. 

Quyidagilar jamoaviy uslubiy ish shakllari sirasiga kiradi: 

- pedagogik kengash; 

- uslubiy komissiyalar; 

- ilg’or tajriba maktabi, muammoli seminarlar, ilmiy-uslubiy konferentsiyalar, 

pedagogik o’qish va turli uslubiy kengashlar. 

Individual uslubiy ish quyidagi shakllarda amalga oshiriladi: 

- kasb-hunar  kollejlari  rahbarlari,  o’qituvchilar,  muhandis-pedagoglar  va 

boshqa  muxandis-texnik  xodimlarning  o’z  g’oyaviy-siyosiy  darajasi,  pedagogik 

malakasi va kasbiy mahoratini oshirish yuzasidan olib boriladigan mustaqil uslubiy 

ishlari; 

- kollej  rahbari  (direktor),  uning  o’rinbosarlari,  katta  usta,  o’qituvchilar, 

muxandis-pedagoglar  va  boshqa  muhandis-texnik  xodimlar  bilan  olib  boradigan 

individual uslubiy ishlari. 

Kasb-hunar  kollejidagi  uslubiy  ishlarning  aniq  shakllarini  kollej  pedagogik 

kengashi  belgilaydi.  Kollej  rahbari  (direktor)  uslubiy  ishlarga  umumiy  rahbarlik 

qiladi.  

U  «Uslubiy  ishning  rejasi»ni  tasdiqlaydi,  pedagogik  kengash  ishiga  rahbarlik 

qiladi,  instruktiv-uslubiy  majlislar  o’tkazadi,  o’qituvchi  va  muxandis  pedagoglar 

o’tkazadigan  mashg’ulotlarini  tahlil  qiladi  ,  alohida  o’qituvchilarning  uslubiy 

---

 

33 

ishlariga rahbarlik qiladi, o’rta maxsus, kasb-hunar ta`limini yuqori organlari oldida 

o’zi  rahbarlik  qilayotgan  kollejdagi  uslubiy  ishlarning  ahvoli  to’g’risida  hisobot 

beradi.