Mexanik va elektromagnit tebranishlarning qiyosiy xarakteristikasi

Avtogenerator 

ishlash 

suing 

ikki  

sharti. 

Agar 

ishlayotgan 

avtogeneratorning  teskari  bog'lanish  g'altagi  180°  ga  burilsa  (2.7-  rasm), 

ossillogrammadan   ko'rinishicha,   generator  ishlamay  qo'yadi.  Buning    boisi 

shundaki,    teskari    bog'lanish      g'altagining  180°  ga    burilishi      emitter  

o'tishidagi   

𝑈

𝑒 

   o'zgaruvchi    kuchlanish      tebranish    fazasining   

𝜋   ga  

o'zgarishiga    olib    keladi    (2.8-  a  rasm).    Endi      tranzistordan        o'tuvchi    tok 

impulslari    konturidagi   

𝑈

𝑘

 kuchlanish        tebranishlarining        manfiy      yarim  

davriga    to'g'ri   keladi  (2.8- b rasm). 

Konturdan      har    bir      impuls      o'tishida      elektr      tokning  bajargan  ishi 

manfiy  bo'ladi  (2.8-a  rasm).  Bu      tok    impulslari    kontur    energiyasini  

to'ldirmaydigina      emas,    balki,    aksincha,    uni    kamaytirishini    anglatadi.  

Natijada    konturda      yuzaga    kelgan    erkin    tebranishlar    juda    tez    so'nadi.  

Shuning uchun  musbat   (2.5-2.6-rasmga q.)  va  manfiy (2.7—2.8-rasmga q.) 

teskari    bog'lanish  haqida   gapiriladi  

 

---

              

 

            2.8-rasm 

                        2.9-rasm 

Agar musbat teskari bog'lnaishda  ishlayotgan  avtogenerator  konturidagi 

g'altak  bilan teskari  bog'lanish  g'altagi orasidagi masofa  sekin-asta orttirilsa, 

avtotebranishlar    amplitudasi    kamayadi.  G'altaklarning    ayrim      joylashuvida 

tebranishlar to'xtaydi  (2.9-rasm).  

Bu  holatda    teskari    bog'lanish  kuchsiz  va  har  davrda  konturga  keladigan 

energiya  qaytarilmaydigan  ichki  energiyaga  aylangan  energiyadan    kichik 

bo'ladi.  Shunday  qilib,  teskari    bog'lanish    shunday  bo'lishi  kerakki,  

birinchidan,  emitter  o'tishidagi  kuchlanish   konturdagi  kuchlanish  bilan bir 

xil  fazada  o'zgarsin.  Bu  holdagi  teskari  bog'lanish    musbat    bo'ladi.    Bu  

generator  o'z-o'zini  uyg'otishning   fazaviy  shartidir;   

ikkinchidan,  teskari    bog'lanish      konturga,    undagi      qaytarilmaydigan  

energiya    sarfini    to'liq    qoplaydigan  energiya  kelishini  ta'minlasin.  Bu      o'z-

o'zini   uyg'otishning   amplitudaviy  sharti  deb yuritiladi. 

 

---