Microsoft Word 05 Kishlok xujalik mahsulotlar sifati va marketingi

 
13-Ma’ruza: Marketingda narx va narx siyosati. 
Reja: 
1.  Narx tushunchasi va mohiyati. 
2.  Narx va talabning o‘zaro bog‘liqligi. 
3.  Narxni shakllantirish. 
4.  Narx va tovar siyosati. 
5.  Narx darajasini hisoblash uslublari. 
6.  Narx strategiyalari. 
 
1.  Narx tushunchasi va mohiyati. 

---

 
Marketing kompleksida narx ikkinchi element bo‘lib, daromadni belgilaydigan asosiy ko‘rsatgichdir. 
Narx  deganda  maxsulot,  xizmatlar  uchun  va  uni  sotib  olish  uchun  iste’molchi  sarf  qiladigan  pul 
miqdorini  tushunamiz.  Lekin,  narx  hamma  vaqt  ham  pul  shaklida  ifodalanmaydi.  Masalan,  barter 
natural almashishining qadimiy shakli hisoblanadi.  
 
Makroiqtisodiy  nazariya bundan 150 yil ilgari ham, tovarni sotishga  faqat narx yordamida 
ta’sir ko‘rsatishi mumkin deb uqtirib o‘tgan. Bu vaziyatni yuqori baholashning asosiy sababi shundan 
iboratki, Adam Smit va David Rikardolar davrida faqat bir xil xom-ashyo  va bir xil iste’mol tovarlari 
ishlab  chiqarilib,  iste’molchilar  diqqatini    tovarning  markasi,  o‘rami  va  reklamasi  yordamida  jalb 
qilish  imkoniyati  deyarlik  mavjud  bo‘lmagan.  Ikkinchidan,  mahsulot  narxiga  asosiy  e’tibor 
qaratilganligi, pulni miqdor jihatidan oson o‘lchash mumkinligi va narxni sifatga nisbatan talab va 
taklifda oson qo‘llash mumkinligi bilan tushuntiriladi. 
 
Quyidagi 1-chizmada talab va taklifning klassik modeli ko‘rsatilgan.