O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti navoiy viloyati o`rta maxsus kasb hunar

O`TBK (1979 y.), 3-qaror] 
 
 
(Ushbu va keyingi jadvallardagi keltirilgan barcha ma'lumotlar «O`zstandart» 
Agentligi tomonidan O`z RST 8.012-94 o`rniga 11.01.2005 yilda qabul qilingan № 
05-01 sonli Qarorga asoslanib, Oz DSt 8.012: 2005 standart bo`yicha taqdim 
etilmoqda).
Birinchi jadvalga izohlar: 
1. Kelvin temperaturasidan (belgisi T) tashqari t=T-T
0
ifoda bilan aniqlanuvchi 
Tselsiy temperaturasi (belgisi t) qo`llaniladi, bu yerda ta'rifi bo`yicha T=273,15 K. 
Kelvin temperaturasi kelvinlar bilan, Tselsiy temperaturasi - Tselsiy graduslari bilan 
ifodalanadi (xalqaro va o`zbekcha belgisi °S). O`lchovi bo`yicha Tselsiy gradusi 
kelvinga teng. Tselsiy gradusi bu «kelvin» nomi o`rniga ishlatiladigan maxsus nom.
2. Kelvin temperaturalarining ayirmasi yoki oralig`i kelvinlar bilan ifodalanadi. 
Tselsiy temperaturalarining ayirmasi yoki oralig`i kelvinlar bilan xam, Tselsiy 
graduslari bilan ham ifodalashga ruxsat etiladi.
3. Xalkaro amaliy temperatura belgisini 1990 yilgi xalqaro temperatura shkalasida 
ifodalash uchun, agar uni termodinamik temperaturadan farqlash lozim bo`lsa, unda 
termodinamik temperatura belgisiga «90» indeksi qo`shib yoziladi (masalan T
90
yoki 
t
90
). [2] 
2-jadval - Nomlari va belgilari asosiy birliklar nomlaridan va belgilaridan 
tashkil topgan SI ning hosilaviy birliklar namunalari. 
 
Каttalik 
Birlikк 
 
Nomi 
O`lchamligi 
Nomi 
Belgisi 
 
1 
2 
3 
4 
Маydon
L
2
Меtrning kvadrati
m
2
Hajm, 
sig`diruvchanlik
L
3
Меtrning kubi
m
3

---

51 
1 
2 
3 
4 
Теzlik
LT
--1
Sekundiga меtr
m/s
Теzlanish
LT
-2
Меtr taqsim sekundning 
kvadrati
m/s
2
Zichlik 
L
-3
 M
kilogramm таqsiм меtrning 
kubi
kg/m
3
Тolqin soni
L
-1
меtrning darajasi мinus bir
m
-1
Solishtirma hajm
L
3
M
-1
меtrning kubi тaqsim 
kilogramm
m
3
/kg
Elektr tokining 
zichligi
L
2
I
Амper taqsim меtrning 
kvadrati
А/m
2
Маgnit 
maydoninihg kuch-
langanligi
L
-1
I
Ам per taqsim меtr
А/т
Комponentning
моlyar
коtsentratsiyasi
L
-3 
N
моl taqsim меtrning 
kubi
mol/m
3
Ravshanlik
L
-2
 J
Kandela taqsim меtrning 
kvadrati
cd/m
2
Ikkinchi jadvalga izohlar: 
- O`TXKning 1 va 2 tavsiyalari elektr yurituvchi kuch birligi volt va elektr qarshilik 
birligi - Om ta'rifi Xalqaro birliklar tizimida qayta ko`rib chiqilgan degan ma'noni 
bildirmaydi.