Шуҳрат эргашев жаҳон тарихи (Янги давр. 1-қисм. Xvi–xviii асрлар)

Маърифатчилик асри даҳолари
Фалсафа
Адабиёт
Тасвирий санъат
Мусиқа
Вольтер
Монтескье
Руссо
Смит
Дидро
Дефо
Свифт
Бомарше
Шиллер
Гёте
Буше
Ватто
Шарден
Гудон
Давид
Бах
Моцарт
Бетховен
* * *
XVIII аср тарихга Европадаги табақавий жамият асосларига, мо-
нархларнинг абсолют ҳокимиятига қарши маънавий даъват сифати-
да чиққан Маърифатчилик асри сифатида кирди. Маърифатчилик 
ғоялари кишиларнинг онгини эгаллаб, Европа цивилизациясининг 
қиёфасини ўзгартириб юборган моддий кучга айланди.
Маърифатчиларнинг ғоялари фақат аср охирига келиб нисба-
тан тўлиқ амалга ошиш имкониятига эга бўлди. Бу ғоялар Шимо-
лий Америкада мустақиллик учун уруш йиллари, Буюк француз 
инқилоби даврида оммавий характер касб этди. Маърифатчилик 
даврининг кўплаб ғоялари XIX, айниқса XX асрда демократик мам-
лакатлар сиёсий амалиётининг, ҳуқуқий нормалар базасининг асо-
сига айланиб, жамиятнинг кенг қатламлари орасида тан олинди.
VII боб бўйича саволлар
1. Маърифатчилик асрининг асосий белгилари нимада?
2. XVIII асрда Европада ижтимоий-сиёсий ғояларнинг қандай асосий
йўналишлари мавжуд эди?
3. Маърифатчилик асри бадиий адабиёти ва санъатининг қандай асо-
сий йўналишлари ва ғояларини биласиз?
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

181
4. Маърифатчилик даврида шаклланган қандай асосий қадриятларни
биласиз?
5. Маърифатли абсолютизм ғоясининг XVIII асрда Европада тарқали-
шини қандай изоҳлай оласиз?
6. Маърифатчилик даврининг қандай илмий кашфиётларини биласиз?
7. Маърифатчилик ғоялари Европада сиёсий тузумнинг ривожланиши-
га қанадай таъсир кўрсатди?
VIII Б О Б. XVII–XVIII АСРЛАРДА ФРАНЦИЯ