Ingeneriyasi

1-rasm.   Oxirgi mahsulot bilan boshqariladigan biosintez yo„li 
 
Masalan,  glyukoza  va  NH
4
+
  ishtirokida  bakteriyalar  hujayralarida  barcha 
hayotiy  zarur  azot  saqlovchi  moddalar  sintezi  bo„ladi.  Agar  ozuqa  muhitiga  u 
yoki  bu  aminokislota  solinsa,  sintez  tez  to„xtaydi.  Xuddi  shunday  ta‟sirni, 
tuzilishi oxirgi mahsulotga o„xshash bo„lgan – analoglar ham ko„rsata oladi.  
Masalan,  aminokislotalarning  analoglari  oqsil  sintezi  jarayonida  oqsil 
strukturasiga  kira  olmaydi,  oqibatda  bunday  sharoitga  tushib qolgan hujayrada 
“ochlik” boshlanadi va hujayra o„sishdan to„xtaydi. Shunday og„ir sharoitda bir 
yoki  ikkita  (umuman  uncha  ko„p  bo„lmagan)  hujayralar  yashab  qolish 
imkoniyatiga  ega  bo„ladi.  U  ham  bo„lsa,  28rganic28sm2828  faolligini 

---

 
29 
boshqarish  tizimi  buzilgan  mutantlar.  2-rasmni  muloxaza  qiladigan  bo„lsak, 
quyidagi mutantlar ahamiyat kasb etadi:  
 funksional  faolligini  saqlab  qolgan,  ammo  oxirgi  mahsulot  yoki  uni