Ahmedovich ahmedov, akmal abzalov


Abu  Nasr  Forobiy  (873–950)



Download 4,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/161
Sana30.12.2021
Hajmi4,02 Mb.
#196035
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   161
Bog'liq
Ekologiya-A.Ergashev

Abu  Nasr  Forobiy  (873–950)  O‗rta  Osiyo  xalqlari  ijtimoiy-falsafiy 
fikrning eng yirik va mashhur vakillaridan biri. Uning asarlari hozirgacha to‗liq 
aniqlanmagan.  Nemis  olimi  M.K.Brokelmanning  ro‗yxatida  Forobiyning  turli 
sohalarga oid 180 ta asarining nomi keltiriladi. Bu asarlar bir necha guruhlarga 
bo‗linib,  shulardan  11-guruhiga  Forobiyning  tabiatshunoslik  ilmi,  amaliy 
faoliyati va xunarmandchilik masalalariga oid asarlari kiritilgan.  


19 
 
Forobiy  o‗zining  «Ixsoa  al-umul  va  al-ta‘rif»  asarida  o‗z  zamonasidagi 
ilmlarini  har  tomonlama  o‗rganib,  ularni  ma‘lum  tizimga  solib,  turkumlarga 
ajratib,  har  bir  ilm  tarmog‗iga  ta‘rif  berishga  harakat  qildi,  tabiatshunoslik 
ilmiga katta e‘tibor berdi.  
Tabiatshunoslikka  oid  «Odam  a‘zolarining  tuzilishi»  («Risolat  fia‘zo  al-
inson»), «Hayvonlar a‘zolari va ularning vazifalari haqida» kabi asarlarida odam 
va  hayvonlarning  ayrim  a‘zolarini  tuzilishi,  xususiyatlari  va  vazifalari  haqida, 
ularning  o‗xshashligi  va  farqlari  keltirilishi  bilan  birga  asosiy  anatomik-
fiziologik  tushunchalar  berilgan.  Ularning  ruhiy  holatlaridagi  xususiyatlari 
haqida ham to‗xtab o‗tilgan. Odam a‘zosining tuzilishi va vazifalari haqida so‗z 
yuritilganda,  ularning  o‗zaro  bog‗liqligi  va  yaxlitligi,  ularda  kelib  chiqadigan 
o‗zgarishlar, ya‘ni kasalliklar birinchi navbatda ovqatlanish tartibining buzilishi 
oqibatida  kelib  chiqadi  deb  tushuntiriladi.  Kasallikning  oldini  olish, 
sog‗lomlashtirish  va  boshqa  chora-tadbirlarni  qo‗llash  lozim  ekanligi  haqida 
ma‘lumotlar keltiriladi.  
Forobiy tabiiy va inson kuchi bilan yaratilgan sun‘iy narsalarni ajratgan. U 
tabiiy  narsalar  tabiat  tomonidan  yaratilgan  degan  xulosaga  keladi.  Inson 
omilining  ta‘siri  katta  ekanligini,  tabiiy  va  sun‘iy  tanlash  hamda  tabiatga 
ko‗rsatiladigan boshqa ta‘sirlarni atroflicha baholagan.  

Download 4,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   161




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish