«Servis va turizm» fakulteti «Xalqaro turizm va turizm servisi» kafedrasi

Bronlashtirish xizmati. U kuyidagi vazifalarni bajaradi: 

·  ichki turizmda  mehmonxona o‘rinlariga buyurtmalar qabul qilish va 

ularni ishlash; 

·  zarur hujjatlarni tayyorlash: har kungi kelishlar grafigi (haftalik, oylik, 

kvartal, yillik), xonalar fondi harakati kartalari. 

Odatda ichki turizmda  mehmonxona mijozlarining  yarimidan ko‘prog‘i 

kelish oldidan  xonalarni bronlashtirib  ko‘yishadi.  Bronlashtirish ishlari 

mehmonxona tijoriy vakillari orqali telefonda amalga oshiriladi (turagentlar, 

turoperatorlar), shuningdek bunda pochta, teleks, faks, elektron pochta, 

bronlashtirishning global tizimi (GDS) yordamidan keng foydalaniladi. 

Ichki turizmda  mehmonxona korxonalari o‘z faoliyatlarida juda tez-tez 

joylashtirishning kafolatlangan bronlashtirish xizmatidan foydalanishadi. Bu 

mehmonxonani mehmonlar uchun kelishi ko‘zda tutilgan, ma’lum vaqtgacha bo‘sh 

xonalar saqlab turishga javobgarligini oshiradi. O‘z navbatida mehmon o‘ziga 

band qilingan xona uchun u foydalanilmagan taqdirda ham haq to‘lashni 

zimmasiga oladi. 

Odatda kafolatlangan bronlashtirish joylashtirish xizmati uchun oldindan 

haq to‘lash bilan ta’minlanadi. U quyidagi usullarda amalga oshiriladi: 

·  xizmatga oldindan to‘liq haq to‘lash; 

---

35 

 

·  ichki turizmda  mehmonxona mehmonning bankdagi hisobiga ma’lum 

depozit ochadi, u odatda bo‘lishning bir kechasi uchun to‘lov hajmida 

bo‘ladi; 

·  avans depoziti, mijoz ma’lum mikdorda pul vositasi to‘lovini ko‘zda 

tutadi (bir sutka yashash qiymatida), kelishidan oldin; 

·  turistik agentlar kafolati. Bu holda bronlashtirish kafolati bo‘lib, 

turagentlik hisoblanadi. U bron bekor qilinganda harajatlarni qoplashni 

zimmasiga oladi; 

·  turistik vaucher, u turagentlikning mijozni joylashtirishi uchun oldindan 

haq to‘langaniga guvohlik beradi. 

Mehmonlarni joyini bronlashtirishdan keyin kelmay qolish hollari zararini 

kamaytirishga urinib, mehmonxona «ikki martalik» yoki «haddan tashqari» 

bronlashtirishga majbur bo‘ladi. Ya’ni mavjud bo‘sh xonalar soniga nisbatan 

ko‘proq buyurtma oladi (5,8,10%). Ammo bunday yondashuv puxta yo‘nalgan, 

aniq hisob-kitob qilingan bo‘lishi kerak. Agar mehmonxona olingan buyurtmalarni 

bajarish imkoniyatiga ega bo‘lmasa, u mijozlarni yo‘qotish qaltisligiga yo‘l 

qo‘yadi, bronlari bajarilmagan mijozlar turistik kompaniya bilan ishchan 

munosabatlarini uzadi.