Мавзу: “Teatr tarixi” kursiga kirish



Download 0,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/151
Sana09.12.2021
Hajmi0,83 Mb.
#190583
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   151
Bog'liq
teatr tarixi

 
245 
qanchalik  mas'uliyatli  ekanini  anglovchi  -  oliyjanob  inson  va  sohibi  taxt  sifatida 
namoyon  bo'ladi.  Shu  qatori  qahr-g'azabga  berilish,  begunoh  kishilarga  o'rinsiz 
ayblar  qo'yish  ham  (Kreont  va  Tiresiy  bilan  o'tuvchi  sahna)  unga  begona  emas. 
Qidiruv chog'ida, goho holatlar haqiqatni anglashni qiyinlashtirayotgan va tergovni 
chalg'itayotgandek  bo'lib  ko'rindi.  Masalan,  korinflik  xabarchi  bilan  o'tuvchi 
sahnada  Lay  qotilini  izlash  muammosi  Edip  uchun  ma'lum  lahzalar  ikkinchi 
darajali bo'lib qoladi: bu onlarda u o'z qismatining xayrli o'zgarayotganidan shod-
hurram  ko'rinadi.  Lekin  saldan  keyin,  Korinf  xabarchisining  kelishi  halokatli 
xotimaning  yaqinlashuviga  olib  keladi.  Edip  bashoratning  to'g'riligi  va  otasining 
qotili o'zi ekanini anglaydi. Inson baloyi taqdiri azal (Moyra) deb atalmish samoviy 
kuchlarning o'yinchog'i yanglig' namoyon bo'ladi. 
Lekin  inson  qismatini  avvaldan  belgilovchi  baloyi  taqdiri  azal  pyesaning  bosh 
mavzusi emas. Sofoklni taqdir izmidan chiqolmagan insonning mardonavor a'moli 
qiziqtirgan. Edip dastlabki sahnalarda qanday oliyjanob va murosasiz kishi bo'lsa, 
asarning  oxirida  ham  shundayligicha  qoladi.  U  jinoyatni  beixtiyor  sodir  qiladi:  u 
jinoyatning  yuz  bermasligi  uchun  ko'p  urunib  ko'radi.  Shunday  bo'sa-da,  u  o'z 
ustidan o'zi hukm chiqaradi, o'zini so'qir bo'lib, bir umr sarson-sargardonlikda azob 
chekishga mahkum etadi. Shu a'moli bilan u o'z xalqini xudolar duoyibatidan xalos 
etadi. 
Sofoklning  so'nggi  —  «Edip  Kolonda»  asari  Edipning  xudolar  va  odamlar 
tomonidan oqlanishi mavzusiga bag'ishlangan. 
Sofokl  tragediyalari  antik  quldorlik  demokratiyasi  gullagan  davrda  uning 
fuqarolik  va  axloqiy  tamoyillarining  badiiy  ifodasi  tarzida  dunyoga  kelgan.  Bu 
tamoyillar to'la huquqli barcha fuqarolarning siyosiy teng va erkin bo'lish, vatanga 
sidqidildan  xizmat  qilish,  ota-bobolar  udumiga  ixlosmandlik,  ruhan  komillik 
talablarini anglatardi. 
Yevripid (tahminan mil.av. 480-406 y). 
Yevripid  yoshligidan  yaxshigina  tahsil  ola  olgan.  Buning  boisi  u  davlatmand 
xonadonda tug‘ilganligidadir. Yevripiddan bizgacha 18 ta drama(u jami bo‘lib 75 
tadan 92 tagacha asar yozgan), boshqa asarlaridan bir talay parchalar yetib kelgan. 



Download 0,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   151




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish