Asosiy belgilar. Kenglik-torlik belgisi
Turkiy tillarda unlilarning eng muhim farqlovchi belgilaridan biri kenglik-
torlik, ya’ni og‘izning ochilish darajasiga xos belgidir.
1
Bu belgisiga ko‘ra unlilar bir
qator turkiy tillarda, xususan, yoqut, oltoy, karagas, tuva, qirg‘iz, bolqor tillarida ikki
bosqichli oppozitsiyani tashkil qiladi: a,(ã), o, õ - keng (kompakt), i, ĩ, ü, u - tor
(diffuz).
Unli fonemalarning soni ularning miqdoriy belgisiga ko‘ra zidla-nishini
hisobga olmaganda, yuqoridagi tillarda sakkizta sanaladi.
O‘zbek tili fonetikasiga oid tadqiqotlarda uch bosqichli zidlanish mavjudligi
ko‘rsatiladi:
keng
a
Do'stlaringiz bilan baham: |