Ўзбекистон республикaси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

 
Фойдаланилган адабиётлар: 
1.Ўзбекистон Республикасининг «Туризм тўғрисидаги» қонуни. 
2. «Food and Drink Service», London, 1996. 
3. «Hospitality and Catering». 
4.«Менеджмент гостеприимства», Москва , 1997г. 
5. Чудновсқий Д.Л. Туризм и гостиничное хозяйство М. «Тандем», 
2000г., 
6. Биржаков М.Б. «Туризм – перевозки», М. 2000г., 
7. Федцов В.Г. «Культура сервиса», М. «Финансы и статистика» 
2001 г.
8. Бородина В.В. «Ресторанно-гостиничный бизнес», М., 
«Книжный мир»,2001 г 
9. Александрова А.Ю. «Международный туризм», пр.2001г. 
10. Дегитярев Г.М. «Лицензирование и сертификация в туризме», 
М. «Финансы и статистика».2003г. 
11. Зорин И.В. «Образование и карьера в туризме», 2000г. 
12. Папирян Г.А. «Менеджмент в индустрии гостеприимства», 
М.,2000г., 
13. Биржаков М.Б. «Введение в туризм», изд. дом Герда, 2003г 

---

59 
III боб. Ички ва ташқи муҳитнинг Умумий овқатланиш 
ташкилотлари бизнесига таъсири
 
3.1. Ички ўзгаришларнинг асосий тавсифи ва уларнинг 
овқатланиш бизнеси самарадорлигини таъминлашдаги роли, 
мақсади ва вазифалари, тузилмаси, технология ва ресурслари. 
3.2. Ташқи муҳитнинг овқатланиш жойларига, узлуксиз ишлаб 
чиқаришга таъсирлари. Ташқи муҳит тавсифи. 
3.3. Ташқи муҳитнинг ўзгарувчанлиги, мураккаб лиги ва 
ноаниқлиги. 
3.4. Бевосита (маҳсулот етқазиб берувчи, қонунлар ва давлат 
органлари, рақобатчи, мижозлар) ва билвосита (технология, 
иқтисодий ахвол, ижтимоий-маданий, сиёсий ва б.) омиллар 
таъсири.
 
3.1. Ички ўзгаришларнинг асосий тавсифи ва уларнинг 
Овқатланиш бизнеси самарадорлигини таъминлашдаги роли, 
мақсади ва вазифалари, тузилмаси, технология ва ресурслари. 
Фирманинг ўзгаришлари муҳити деганда ташкилотдан ташқарида 
таъсир бажарадиган актив субъектлар ва кучлар мажмуаси
тушунилиб, у маркетинг хизмати бўлимининг мижозлар билан яхши
алоқалар ўрнатиши ва уни давом эттиришга хизмат қилади. 
Маркетинг муҳити тез-тез узгариб турадиган ноаниқ ва карама - 
қаршилиқларга тулиқ бўлиб, ташкилотнинг хаетига чуқур таъсир
қилади. Ушбу доирада бўладиган Ўзгаришларни аста секин ёки
олдиндан кура билиш мумкин деб айтиш мумкин эмас. Шунинг
учун ҳам ташкилот ташқи муҳитдаги ҳамма бўлган еки бўлиши
кутилаётган Ўзгаришларни маркетинг ва бошқа мумкин бўлган
бошқа воситалар орқали диққат билан кузатиб бориши лозим. 
Маркетинг муҳити макро ва миқро муҳитдан иборат бўлади.
Миқромуҳит фирмага тўғридан- тўғри таъсир бажарадиган кучлар ва
унинг мижозлар билан ишлай олиш имкониятлари билан боғлиқ
бўлиб улар Ўз ичига мижозларни, маркетинг бўйича воситачиларни
рақобатчиларни ва истеъмолчиларни қамраб олади.
Макромуҳитда эса кенг қамровли ижтимоий йўналишдаги
кучлар билан боғлиқ бўлиб, улар миқромуҳитга демографик, 

---

60 
иктисодий, табиий, техникавий ва маданий омиллар орқали таъсир
кўрсатади. 
Хар қандай фирманинг асосий мақсади иложи борича Кўпроқ 
фойда олиш бўлгани учун марқетингни бошқариш тизимининг 
асосий мақсади керакли бозорлар учун зарур бўлган товарлар 
(хизмат) мажмуасини ва уларни харидорларга сотиш стратегиясини
аниқлашдир. Аммо маркетинг бошқарувининг иши ташкилотнинг 
бошқа булинмалари иши билан, воситачилар фаолияти билан, 
рақобатчилар стратегияси ҳамда тактикаси билан ва албатта 
истеъмолчилар билан боғлиқдир. Фирманинг микромуҳитига таъсир 
қилувчи қучларни хисобга олган холдаги маркетинг режасини
ишлаб чиқишда маркетинг бўлими бошлиқлари фирманинг ичидаги 
хилма-хил бўлимларнинг қизиқишларини ҳам реал шарт-
шароитлардан қелиб чиққан холда хисобга оладилар. Буларга
фирманинг рахбарлари молиявий бўлим, материал таъминот бўлими, 
илмий Назорат ва тажриба, ишлаб чиқариш бўлими ва бухгалтерия 
киради. Маркетинг режасини ишлаб чиқувчи ташаббусқор гурух учун
фирманинг худди шу ташкилий бўлимлари ўзига хос
микромуҳитни ташкил этадилар.