Jismoniy tarbiya

aniqdan 
noaniqqa,  oddiydan  murakkabga,  yengildan  og'irga. 
Boshqa 
so‘z  bilan  aytganda,  o ‘quv  materiallarining  h ar  bir  bo'limi  bu 
tizimda  p o g'onani  tashkil  etadi,  y a’ni  a w a l  o'tilganlar  keyingi 
mashq  uchun  asos  bo'ladi.
O 'quv  materialini  sistemalashtirish,  imkoni  boricha  ijobiy 
natijalarga  erishish  u c h u n   sharoit  yaratish  kerak.
2.  O 'q u v   j a r a y o n i n i   ta sh k il  e tis h ,  m a s h g 'u l o t l a r n i n g  
doimiyligini  t a ’minlash  zarur.  M a ’lumki,  jismoniy  mashqlarni 
bajarish  orqali  o d am   vujudida  funksional  o'zgarishlar  vujudga 
keladi.  5 —7  k u n d a n   keyin  o ‘tkazilgan  m ash q lar  natijasida 
olingan  ijobiy  natija  y o ‘qotiladi. 
Buning  uchun  dars  jadvaliga 
qo'yiladigan  jism oniy  tarbiya  darsining  bir-biridan  oralig‘i  1 — 
2  kundan  ortmasligi  zarur.  Bundan  ikkita  amaliy  maslahat  kelib 
chiqadi:  b irin c h id a n ,  darslar  hafta  d av o m id a  eng  maqbul 
oraliqda  q o ‘yilishi  kerak.  Darslarni  ikki  kun  birin-ketin  yoki  bir 
kundan  so'ng  qo'yish  maqsadga  muvollq  emas.  Ikkinchidan, 
h a m m a g a   jis m o n iy   m a sh q larn i  yetarli  qilib  berish  u c h u n  
o 'q u v chilarn in g   m ustaqil  ishlaridan  keng  foydalanish  zarur. 
Buningsiz  qoniqarli  natijalarga  erishib  bo'lm aydi.  Masalan, 
faqat  jismoniy  tarbiya  darsida  shug'iillanuvchilarning  egiluv- 
chanligini  rivojlantirishga  intilish  foydasiz.
3.  M ashg'ulotni  uslubiy  jihatdan  ta ’minlash:  yuklama  va 
dam ni  ratsional  navbatlashni  ko'zda  tutadi.  Bu,  ayniqsa,  jis­
m oniy  sifatlarni  tarbiyalashda  eng  zanir.  Bu  jarayonda  kuch 
yetganicha  vazifa  va  m ash g 'u lo tlarn in g   doimiyligini  saqlash 
kerak.  Mashg'ulotlarni  noaniq,  gohida  izchillik  bilan  o'tkazish 
vazifani  hal  etishda,  qoniqarsiz  rivojlanish  yo'nalishiga  olib 
kelibgina  q o lm asd an ,  sh u g 'u llan u v c h ila r  organizm iga  salbiy 
t a ’sir  ko'rsatadi.
77

---