Microsoft Word bustonul orifiyn ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
67
Dardo: "Biz ba'zi bir qavmlarning yuziga xo'mrayib qaramaymiz, vaholanki, qalblarimiz 
ularni la'natlab turadi", deganlar. Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): "Kam-ko'stsiz 
tavoze' qilgan, to'plagan molini savob ishga nafaqa etgan, miskin va bechoralarga 
mehribon bo'lgan, hakim va faqihlar bilan muloqotda bo'lgan kishiga xushxabar bo'lsin", 
deganlar. 
Hishom ibn Urva otasidan, u Oishadan (roziyallohu anho) rivoyat qiladi: "Bir kishi Nabiy 
(sollallohu alayhi vasallam) bilan xusumatlashganda: " U xusumat qilyapti. Alloh bizga 
kifoya qiladi va U naqadar yaxshi vakildir", dedilar". Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): 
"Alloh taolo bandasini ojizligi uchun malomat qiladi. Ojizligingni tan olib, Alloh menga 
kifoya. U qanday yaxshi vakildir", degin", deb aytganlar. 
Luqmoni Hakim o'g'liga: "Ey o'g'lim, achchiq bo'lmaginki, sotilasan, shirin bo'lmaginki, 
yutilasan", dedi. 
Ibrohim Naxa'iy: 
"Ular o'zlariga zulm etgan vaqtda (unga qarshi kurashib) g'olib bo'ladigan zotlardir" 
(Sho'ro, 39), oyatini sharhlab: "Sahobalar mo'min kishi o'zini xorlashini yomon 
ko'rishardi", dedilar.  
Oishadan (roziyallohu anho) quyidagi rivoyat naql qilinadi. Bir xotin u kishiga 
(roziyallohu anho) dedi: "Ba'zi qo'shnilarim meni tahqirlashadi, ba'zisi esa hurmat 
qilishadi". Shunda Oisha (roziyallohu anho): "Seni tahqirlagan kishini tahqirla, hurmat 
qilgan kishini esa hurmat qil", deb maslahat berdilar. 
Faqih (u kishini Alloh rahmat qilsin) aytadilar: Oishaning (roziyallohu anho) gaplari ayni 
adolat va insofdir. Ammo kimki kechirimli bo'lib, o'ziga yomonlik qilgan kishiga yaxshilik 
qilsa, eng afzal ishdir. Chunki Alloh taolo marhamat qiladi: 
"(Ey insonlar), sizlarga ne bir musibat etsa, bas, o'z qo'llaringiz qilgan narsa – gunoh 
sababli (etur)" (Sho'ro, 30). 
Jannat ahlining xulqlaridan bo'lgan uchta xulq borki, ular faqat saxiy, jo'mard kishilarda 
uchraydi: o'ziga yomonlik qilganga yaxshilik qilish; o'ziga zulm qilgan kishini kechirish; 
unga bermagan kishiga hadya qilish. Bunday axloq ushbu oyati karimaga muvofiq 
keladi: 
"Marhamatli bo'ling, yaxshilikka buyuring va johillardan yuz o'giring!" (A'rof, 199). 
Ibn Zayddan, u Sayd ibn Musayyabdan, u zot esa, Nabiydan (sollallohu alayhi vasallam) 
rivoyat qiladi: 
"Aqlning boshi Allohga iymon keltirgandan keyin insonlar bilan murosa qilishdir. 
Dunyoda ma'rifat ahli bo'lganlar oxiratda ham ma'rifat ahlidirlar, ular bilan 
maslahatlashgan kishi hargiz halokatga uchramaydi, chunki oyatda "Va ishlaringizda 
ularga maslahat soling!" (Oli Imron, 159), deb marhamat qilingan. 
 
 

---

Bo’stonul orifiyn. Abu Lays Samarqandiy