Техник конструкциялаш ва моделлаш

O`zbekiston  iqtisodiyot  tarmoqlarida,  sanoat  va  qurilishda  moddiy  ishlab  chiqarish  asoslari  va 
uning tarkibi, o`zaro munosabati, bir-biriga bog`liqligi. 
Moddiy ishlab chiqarish  sohasiga moddiy boyliklarni ishlab chiqaradigan yoki istemolchilarga 
yetkazib  beradigan  hamma  tarmoqlar  kiradi.  Sanoat,  qishloq  xo’jaligi  va  qurulishda  jamiyat  uchun 
zarur ishlab chiqarish vositalari (mashinalar, materiallar, inshoot va hokazolar) hamda istemol mollari 
(oziq-ovqat  mahsulotlari,  kiyimlar,  poyabzal  va  hokazolar)  yaratiladi.  Yuk  transporti,  ishlab 
chiqarishga  xizmat  ko’rsatish  boyicha  aloqa,  savdo  umumiy  ovqatlanish,  moddiy-texnika  ta’minoti 
tayyorlash  va  sotish  ham  moddiy  ishlab  chiqarish  sohasiga  kiradi,  chunki  bular  mahsulotlarni 
yaratishga yordam beradi va ularni amaliy tadbiq qilinishini ta’minlaydi (2-rasm).  
Rivojlantirish, qishloq xо‘jaligining sanoatlashtirishni tugallash, barcha qishloq xо‘jalik ekinlari 
hosildorligini  va  chorvachilik  mahsuldorligini  oshirishga  erishish,  qishloq  xо‘jalik  ishlab 
chiqarishining barqarorligini ta’minlashga mо‘ljallangan.  
Yengil sanoatni va bevosita aholi ehtiyojlarini qondirish uchun ishlaydigan tarmoqlarni transport 
va aloqani jadal rivojlantirish lozim.   
Kapital  qurilishni  sifat  jihatdan  yangi  industrial  va  tashkiliy  darajaga  kо‘tarish 
rejalashtirilmoqdaki, bu siz iqtisodiyot tarmoqlarini texnik rekonstruksiyalash mumkin emas.   
Davlatning stratetik yо‘lini amalga oshirishning dastlabki va juda mas’uliyatli bosqichidir.  
Ana shu bosqichda iqtisodiyotni jiddiy о‘sishini ta’minlash kerak.  
Mazkur mavzu yuzasidan quyidagi amaliy ishlarni bajarish maqsadga muvofiqdir:   
1. 
О‘quvchilar  biladigan  kasblarni  va  korxonalarda  xizmat  qiladigan  muhandis-texnik 
xodimlar  bajaradigan  ishlarni:  ijtimoiy,  iqtisodiy,  ma’naviy-ma’rifiy,  madaniy,  texniktexnologik, 
kasbiy-lavozimiy jihatlarini maxsus topshiriq holatida bajarishlari lozim (3-rasm).  

---

9 
 
2. 
Tanlangan  kasb  yuzasidan  korxonada,  о‘quv-ishlab  chiqarish  sohalari,  maktab 
ustaxonalarida,  kasb-hunar  kollejlar  faoliyatlarida  mavqei,  mazmuni,  bajaradigan  ishlari,  mavjud 
ixtirolari, moddiy va ma’naviy asoslarini bitiruv ish holatida ishlab chiqish.  
3. 
Korxonadagi  ekskursiya  vaqtida  turli  kasblardagi  3-4  toifali  ishchi-mutaxassislar 
mehnatining  mazmuni,  malakasi  va  ma’lumot  darajasi,  bajarayotgan  ishning  turi,  foydalanayotgan 
asbob-uskunalar,  oladigan  oyliklari,  mehnatlarini  qadrlaydigan  mazmunini  hamda  boshqa 
ma’lumotlarini maxsus model yoki tizim holatiga keltirish zarur.