Yem-xashak yetishtirish agronomiya asoslari

O 'g'itlash .
  K artoshka  o rganik  va  m ineral  o ‘g ‘itlarg a  talabchan 
o'simlikdir.  0 ‘zbekistonning  sug‘oriladigan  tuprog'i  tarkibidagi  azot  va 
fosfor juda  kam,  shuning uchun  bu  mineral  o ‘g‘itlami  yetarli  miqdorda 
tuproqqa  solish  kartoshka ekiniga  ijobiy  ta ’sir ko'rsatadi.
K o‘p  yillar  mobaynida  foydalanib  kelinayotgan  b o ‘z  tuproqlarda 
kartoshka yetishtirilsa quyidagi miqdorda mineral o ‘g‘itlar berish tavsiya 
etiladi:  ertagi  kartoshkaga  azot  -   120-150,  fosfor  -   80-100,  kaliy  -   60, 
keshki  kartoshkaga  esa  200-225,  150-160 va  90-100;  o'tloqi  tuproqlarda 
ertagi  kartoshkaga  azot  va  fosfor  -   100-120,  kaliy  -   50-60,  kechki 
kartoshkaga esa azot va fosfor 150-180, kaliy 70-80 kg dan berilishi kerak.
Organik  o ‘g‘itdan  gektariga  20-40  tonna  berilsa  azot  ham da  fosfor 
o ‘g ‘itlari  m iqdori  20-30  foizga,  kaliy   o ‘g ‘itiniki  esa  50-70  foizga 
kamaytiriladi.
O rganik  ham da  kaliy  o ‘g ‘itlari  to ‘lig‘icha,  fosfor  esa  75-80  foiz 
shudgorlashdan  oldin  tuproqqa  solinishi  kerak.  Fosfoming qolgan qismi 
(20-25foiz)  kartoshka  ekilish  davrida  beriladi.
M ik ro e le m e n tla r  (bo r,  m o lib d e n ,  m a rg an es)  h a m   k a rto s h k a  
hosildorligini  oshiradi.  Buning  uchun  m ikroo‘g‘itlaming  0,01-0,05  foizli 
e ritm asi  bilan  tu g a n a k la r  n a m la n a d i  yoki  o ‘sim lik la r  b a rg id a n  
oziqlantiriladi.
E kish.
  K a rto sh k a   y e tis h tirish d a   a y n iq sa,  n av g a  x o s  b o ‘lgan 
tu g anak larn i  ajratib   olish  ham da  ayniganlarini  va  ipsim on  o 'sim ta 
berganlarini  esa  yaroqsizga  chiqarish  k atta  aham iyatga  ega.  UrugMik 
tuganaklar  uch  xilga  ajratiladi:  25-50,  50-90  va  90  dan  k o ‘p  og'irlikka 
ega  b o 'lg an   tuganaklar  ko 'zlarining  joylanishiga  k o ‘ra  ikkiga  kesib 
ekiladi. Kesilgan urug‘lar ekilishdan oldin maxsus preparat sepiladi, bunda
1  to n n a   kesilgan  u ru g 'g a  3,0-3,5  kg  p re p arat  sepilishi  k erak .  Yoz 
muddatida  ekiladigan  kartoshka  tuganaklari  kesilmaydi,  chunki  yuqori 
harorat  ta ’sirida  ular chirib ketadi.
Y ozda  ekiladigan  kartoshkaning  k o ‘kargan  k o'zlarini  ekishga  1,5-
2  h a fta   q o lg a n id a   k o 'z la r  8-10  sm  ga  y e tg a n d a n   s o ‘n g   sin d irib  
tashlanadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

B aho r  va  yoz  faslida  kartoshka  ekilishidan  oldin  tuganaklarining 
o ‘sishini  boshqaruvshi  m oddalar  -   gibberelin  0,5mg/l  va  tur  500  mg/1 
eritmasiga  solib,  so‘ng ekilsa  ijobiy  natija  beradi.