O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

Itarilishdagi  silkinish  harakatlari  (yugurib  borish,  yugurib  ketish  –
razgon va tormozlanish) 
Itarilishdagi  silkinish  harakatlariga  tananing  bo’sh  qismlarini  harakat 
yo’nalishiga qaratilgan harakatlari kiradi. Hamma vaqtda oyoq bilan itarilishda qo’l, 
bo’sh oyoq, tana tomonidan silkinish harakatlar bajariladi. Silkinish  harakatlari2 
fazadan  iborat:  yugurib  borish  –razgon  (tezlikning  ko’payishi)  va  tormozlanish 
(tezlikni pasayishi). 
Birinchi faza davomida tana qismlarining silkitish tezligi ko’payadi, shu vaqt 
tananing  og’irlik    markao’ining  tezligi  ham  oshadi.  Tormozlanish  fazasida  esa 
antagonist-muskullar cho’ziladi va silkinish harakatini pasaytiruvchi ish bajaradi. 
Ichki kuchlar (muskul) silkinishning reaktiv kuchi sifatida paydo bo’ladi. 
Silkinish  kuchlari  tayanish  vaqtida  tezlanish  hosil  qiladi.  Silkinishni  hosil 
qiladigan  kuchlarni  tormozlanishi  vaqtida  tezlikni  bo’linishi  (taqsimlanishi)  hosil 
bo’ladi.  Te  protsessning  fiziologik  ahamiyati  harakatni  bir  sistema  qismlardan 
boshqa  qismlarga  o’tkazish.  Og’irlik  markazining  harakati  esa  shu  vaqt  da 
o’zgarmaydi. Birinchi faza davomida (yugurib ketish) bunday bo’lmaydi. 
SHunday  qilib,  silkitish  harakatlari  og’irlik  markazini  itarilishga  tomon 
harakatga  keltiradi.  Bu  harakatlar  yugurib  ketish  fazasida  og’irlik  markazining 
tezligini kuchaytiradi. Tormozlanish fazasida tezlikni bo’linishi paydo bo’ladi.