M. T. Yulchieva, N. T. Atamuratova



Download 9,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/242
Sana23.09.2021
Hajmi9,23 Mb.
#183085
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   242
Bog'liq
2 5285202826778119839

Mexanik to‘qimalar 
            1. Kollenxima 
2. Sklerenxima 
a)  stereid 
b)  libriform 
3. 
Sklereidlar 
VI. 
O‘tkazuvchi to‘qimalar: 
1. 
Ksilema (yog‘ochlik) 
2. 
Floema (lub) 
 
Yuqorida  keltirilgan  hosil  qiluvchi  to‘qimadan  tashqari  hamma 
to‘qimalar doimiy to‘qima hisoblanadi. 
 
HOSIL QILUVCHI TO‘QIMALAR (MERISTEMALAR) 
 
O‘simlik  hayoti    davomida  o‘sib,  rivojlanib,        yangi  organlar  va 
to‘qimalar  hosil  kiladi.  Aynan  shu  xususiyati  bilan  o‘simliklar  hayvon 
organizmidan  farq  qiladi.  Meristemalar  dastlabki  yosh  embrional 
to‘qimalar  hisoblanib,  ular  o‘simlikning  boshqa  doimiy  to‘qimalarni 
hosil  qiladi.  Meristema  yunon  «meristos»  so‘zidan  olingan  bo‘lib,  
bo‘linuvchi demakdir. Meristemaning xarakterli belgisi mitoz yo‘li bilan 
hujayralarning doimiy ravishda bo‘lib turishidir. 
Meristema  hujayralarining  shakli  parenxim  bo‘lib,  protoplasti  quyuq, 
donador  sitoplazma  va  yirik  yadrodan  tashkil  topgan.  Sitoplazmada 
mitoxondriya  va  ribosomalar  ham  mavjud.    Odatda  vakuolalar 
bo‘lmaydi,  ammo  ba’zi  kichik  vakuolalar  ham  uchrab  turadi.  Hujayra 
yadrosi  doimo  hujayra  markazida  joylashadi.  Hujayra  po‘sti  sellyuloza, 
pektin va suvdan tashkil topgan bo‘lib,    qalinlashmaydi.  


64 
 
Kelib  chiqishiga  ko‘ra  meristemalar  birlamchi  va  ikkilamchi  bo‘ladi.  
Birlamchi  meristemalar  urug‘lanish  jarayonidan  so‘ng  zigotadan 
bo‘linish  yo‘li  bilan  kelib  chiqadi.  Rivojlanayotgan  murtak  dastlab 
birlamchi  meristemadan  iborat  bo‘lib,  voyaga  etgan  o‘simliklarning 
ba’zi  joylarida  saqlanib  qoladi.  Birlamchi  meristemadan  birlamchi 
doimiy  to‘qimalar  rivojlanadi.  Ikkilamchi  meristemalar  o‘simlikning 
individual  rivojlanishining  ancha  keyingi  davrlarida  hosil  bo‘ladi.  Ular 
birlamchi  meristemadan  yoki  asosiy  yoki  qoplovchi  to‘qimalardan  kelib 
chiqadi.  Undan  ikkilamchi  doimiy  to‘qimalar  hosil  bo‘ladi.    Hosil 
qiluvchi to‘qima o‘simlik organlarida joylashuviga ko‘ra: uchki (apikal), 
yon(  laterial),  interkolyar  (bug‘imlar  orqali  o‘sish)  va    jarohat 
to‘qimalarga  bo‘linadi.  

Download 9,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   242




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish