Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

Тарбия жараёнининг мазмуни 
Тарбия жараёнининг мазмуни-бу билимлар, эътиқодлар, кўникмалар, сифатлар, шахс 
қиёфаси, ахлоқнинг барқарор одатлари системаси бўлиб, тарбияланувчилар қўйилган мақсад 
ва вазифаларга мувофиқ уларни эгаллаб олишлари зарур. 
Тарбиянинг асосий ғоялари:
1.Тарбия мақсадлари реализми. 
2.Тарбиячи ва тарбияланувчиларнинг биргаликдаги фаолияти. 
3.Ўз йўлини белгилаб олиш. 
4.Тарбиячининг шахсий йўналганлиги. 
5.Ихтиёрийлик. 
6.Жамовийликка йўналганлик. 
Уюшган тарбия инсонни хаётдаги учта асосий ролга-фуқороликка, ходимликка ва 
оилапарварликка тайёрлаш лозим.
Фуқароликни шакллантириш чоғида аниқ мўлжалга асосланиш: 
-
фуқоролик мажбуриятлари-Ватан, жамият, ота-она олдидаги мажбурият ҳисси, 
миллий ифтихор ва ватанпарварлик туйғуси; 

---

122 
-
давлат Каниституцияси, давлат ҳокимияти органлари, мамлакат Президенти, давлат 
рамизлари (герб, байроқ, мадҳия)га ҳурмат; 
-
мамлакат тақдирига жавобгарлик; 
-
жамоат тартиби ва яшаш маданияти; 
-
мамлакатнинг миллий бойлиги, тили, маданияти, анаъналарини асраб авайлаш; 
-
ижтимоий активлик; 
-
демократик тамойилларга риоя этиш; 
-
табиатни асраб-авайлаш; 
-
ўзгаларни ҳуқуқ ва эркини ҳурмат қилиш; 
-
актив ҳаётий позиция; 
-
ўз ҳуқуқини англаш ва фуқоролик масъулияти; 
-
ҳалоллик, ростгўйлик, сезгирлик, меҳир-шавқат; 
-
ўз иши ва қилмишларига жавобгарлик; 
-
халқаро ҳамкорлик, бошқа мамлакатлар халқига ҳурмат ва бошқалар. 
Ходимни фарқловчи белгилар: 
-
интизомлилик ва масъулият; 
-
ишчанлик ва ташкилотчилик; 
-
умумий, махсус ва иқтисодий билимлар; 
-
сиёсий билимлар; 
-
меҳнатга ижодий ёндошиш; 
-
қатъият, топширилган вазифани тез ва сифатли бажаришга интилиш; 
-
касбий ғурур, маҳоратга ҳурмат кўрсатиш; 
-
онглилик, ҳушмуомалалик, батартиблик; 
-
мехнат фаолияти тажрибаси; 
-
меҳнатга, ҳаётга, фаолиятга эстетик муносабат; 
-
жамоавий, бирлашиб меҳнат қилиш лаёқати; 
-
ташаббускорлик, мустақиллик, Ватан, жамият равнақи учун кўп ва самарали меҳнат 
қилишга тайёрлик; 
-
ишчанлик ва уддабуронлик; 
-
меҳнат кишиларига, ишлаб чиқариш усталарга ҳурмат ва бошқалар. 
Оилапарварликни фарқловчи белгилар: 
-
меҳнатсеварлик,масъулиятлилик; 
-
ҳушмуомалалилик, мулойимлик, алоқа маданияти; 
-
ўзини жамоада тута билиш; 
-
покизалик, озодалик, гигеник кўникмалар; 
-
саломатлик, актив турмуш тарзига кўникиш; 
-
дам олишни ташкил этиш ўтказиш омилкорлиги; 
-
ҳар томонлама билимдонлик; 
-
ҳуқуқий нормалар ва қонунларни билаш; 
-
болаларни тарбиялаш лаёқати; 
-
никоҳдан ўтишга тайёргарлик ва оилавий вазифаларни бажариш; 
-
ўз ота-оналари, ёши улуғ кишиларга ҳурмат ва бошқалар.