Ғ. м. қосимов менежмент ўзбекистоп Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги упиверситетлар ва олий техника

2. Бизнес, тадбиркорлик ва менежмент фаолияти
Фойда берадиган иқтисодий фаолиятлар, ҳар қан- 
дай даромад ёки бошқа шахсий фойда келтирадиган 
исталган фаолият — бу бизнесдир.
Бизнес — умуминсоний фазилатлар, қадриятлар. 
Улар одамлар фаолиятида яшайди, яхши яшаш учун 
рағбатлантирувчи восита бўлиб хизмат қилади, иқти- 
содиёт ва ижтимоий ҳаёт оғирлашган шароитларда, 
тангликдан чиқиш ва ривожланиб кетиш зарурияти 
туғилганда улар фаоллашади. Бизнес фаолияти би­
лан шуғулланиш бизда тадбиркорлик (ишбилармон- 
лик) дейилади. Бу фаолият кишилари тадбиркор деб 
аталади.
Тадбиркорлик, энг аввало, фаолиятдан фойда 
олиш, ўз хусусий манфаати йўлида, пул-бойлик орт- 
тириш йўлида, ҳатто таваккалчилик, хатарли ишларга 
қўл уриш ва бошқа фойда келтирувчи онгли фаолият- 
дир.
Тадбиркорлик фаолияти ўз фойдасини кўзлаб бош- 
қаларнинг манфаатига зарар келтириш дегани эмас. 
Агар шундай бўлганида бир ёки икки-уч марта ғолиб 
келиш мумкин, кейин мағлуб бўлиш табиий, чунки 
унинг фойдаси ски фаолият самарадорлиги бошқа- 
ларда ҳам ана шундай имконият борлиги учундир. 
Шунинг учун ҳар қандай тадбиркор бошқаларнинг 
манфаат кўришига, ҳатто бевосита ўзидан фойда 
кўришига ғайирлик қилмаслиги лозим.
Тадбиркорлик ҳар қандай йўл билан пул кўпай- 
тириш, бойлигига бойлик қўшиш босар-тусарини 
билмай қолишлик эмас. Балки ижтимоий йўналти- 
рилган, ривожланган бозор иқтисодиёти шароитида 
қонуний йўл билан, давлат белгилаб қўйган ҳуқуқий 
тартиблар билан, жамият ва одамларга моддий, маъ- 
навий, сиёсий зарар келтирмаган тарзда даромад 
олиш ва даромадни кўпайтиришдир.
и
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Бизнес билан тадбиркорликнинг фарқи борми?
Тадбиркорлик бизнес таркибига киради. Масалан, 
бўш сармояларни банкларга бериб фойда олиш, тад- 
биркорларга фойда эвазига бериб туриш (судхўрлик), 
ерни ижарага бериб рента даромад олиш, қиммат- 
бақо қоғозлар сотиб олиш орқали дивидентлар олиш 
каби фаолиятлар ҳам бизнес фаолиятига кириши 
мумкин. Аммо бундай фаолиятлар асло тадбикорлик- 
ка кирмайди, яъни моддий ва маънавий бойликлар 
яратмайди. Демак, тадбиркорлик пул топишнинг, бой-