Илмий муҳаррир: медицина фанлари доктори, профессор Н

 

Sekretor  neyronlar  (neuronum  secretorum).  Barcha  neyronlar  ma’lum  bir  biologik  aktiv 

moddalarni  (masalan,  mediatorlarni)  sintezlash  va  chiqarish  xususiyatiga  ega.  Shu  bilan  birga 

faqatgina  sintezlash  va  sekretsiya  qilishga  ixtisoslashgan  neyronlar  mavjud  bo`lib,  ularni  sekretor 

neyronlar yoki neyrosekretor hujayralar deb nomlanadi. Bu hujayralar neyronning fiziologik belgilari 

bilan  birga  bez  hujayralarining  belgilarini  ham  mujassamlashtirgandir.  Neyrosekret  (substantia 

neurosecretoria)  tigroid  modda  bilan  bog`liq  holda  sintezlanadi.  Neyrosekret  Golji  sistemasida 

donalar  ko`rinishida  shakllanadi,  bundan  tashqari,  polisaxaridlar  bilan  to`yinishi  ham  mumkin. 

Yetilgan sekretor mahsulotlar aksonlar bo`ylab suriladi va o`simtalarning oxiridan qonga yoki miya 

suyuqlig`iga  ajraladi.  Umurtqali  hayvonlarda  neyrosekretor  hujayralar  bosh  miyaning  preoptik 

yadrosi hamda gipotalamik sohaning yadrolarida uchraydi. Bu neyrosekretor hujayralar neyrogipofiz 

va  adenogipofiz  bilan  birga  umumiy  sistemani  tashkil  qiladi  («Gipotalamus»  ga  q.).  Ajraladigan 

sekretor mahsulot gormonlar bo`lib, organizm faoliyatini boshqarishda aktiv ishtirok etadi.