Vetinariya 2016. pmd

II bo‘lim

UMUMIY VA XUSUSIY JARROHLIK

1-mavzu. Jarohatlanish

Mexanik, fizik, kimyoviy hamda biologik sabablar ta’sirida paydo

bo‘lgan jarohatlar – travmalar, ularning yig‘indisi travmatizm deb

ataladi. Travmatizm qishloq xo‘jalik hayvonlarida tez-tez uchrab

turadi, o‘z vaqtida oldi olinmasa, davolanmasa kasallangan hay-

vonning mahsuldorligi kamayishi va halok bo‘lishi mumkin.

Mexanik jarohatlar – jarohatlovchi kuchli sabab ta’sir qilib

organ va to‘qimalarning bosilishi, ezilishi uzilishidan paydo bo‘ladi.

Mexanik jarohatlar tez-tez uchrab, o‘tkir va surunkali ko‘rinishda

o‘tishi mumkin. O‘tkir o‘tuvchi jarohatlar kutilmaganda birdan

paydo bo‘ladi (pichoq kesishi, o‘q tegishi). Surunkali o‘tuvchi

jarohatlar esa ayrim mexanik sabablarning takror ta’sir qilishidan

(otlarda og‘ir) rivojlanadi. Shuningdek, jarohatlar yakka holda yoki

har xil organ va to‘qimalarda birdaniga uchrashi mumkin. Mexanik

jarohatlar oddiy (ayrim to‘qimalarning jarohatlanishi), hamda

murakkab (bir qancha jarohatlardan tashkil topishi) bo‘lishi

mumkin. Bunda katta qon tomirlar yoriladi, nerv tolalari uziladi,

qon quyilishlar kuzatiladi.

Mexanik jarohatlar yopiq  va ochiq bo‘lishi ham mumkin.