Навоий кон-металлургия комбинати навоий давлат кончилик институти “кимё-металлургия” факультети

Адабиѐт 
Асосий адабиѐт 
 
Раззоков А.А, Тошматов Ш.Х, Урмонов Н.Т. Иқтисодий таълимотлар 
тарихи. Дарслик. Т., 2002 (14,16-17- боблар) 
Раззоков А.А, Тошматов Ш.Х, Урмонов Н.Т. Иқтисодий таълимотлар 
тарихи. Укув кўлланма. Т., 1997 
Қўшимча адабиѐт 
Исломов А, Эгамов Э.Т. Иқтисодий таълимотлар тарихи. ТМИ. 2002 
Майбурд Е.М. Введение в историю в экономической мысли. М., 1996 
Раззоков А.А. Иктисодиѐт бўйича Нобель мукофоти лауреатлари. Т., 2004 
Гуломов С.С, Раззоков А.А Осиѐ йўлбарси (Корея Республикаси). «Халқ 
сўзи», 1995 
Гуломов С.С. Ижтимоий йуналтирилган бозор иқтисодиѐти. Укув кўлланма. 
Т., Меҳнат, 1997 
8-Мавзу. Жон Мейнард Кейнс таълимоти ва кейнсчилик 
 
Режа 
 
1. Кейнс таълимоти вужудга келишида бошқа таълимотларнинг ўрни 
2. Кейнс иқтисодий таълимотининг хусусиятлари
3. Кейнсчилик ва неокейнсчилик 
4. Кейнс таълимотининг ҳозирги даврдаги аҳамияти 
1. КЕЙНС ТАЪЛИМОТИ ВУЖУДГА КЕЛИШИДА БОШҚА 
ТАЪЛИМОТЛАРНИНГ ЎРНИ 
1929-1933 йиллардаги жаҳон иқтисодий инқирози саноат жиҳатидан 
ривожланган ва паст ривожланган мамлакатларга катта зарба берди. Аввалги 
(классик, неклассик) таълимотлар тадқиқотида микроиқтисодий таҳлил 
(алоҳида корхона) асосий ўринни эгаллаган бўлса, инқироз катта ишсизлик 
шароитида бошқача, макроиқтисодий таҳлил (давлат, жаҳон) га зарурат 
туғулган эди. Фаннинг бу соҳасида ҳозирги даврнинг таниқли иқтисодчиси 
Ж.М.Кейнс муҳим кашфиѐтни яратди. 
Худди шу даврда ижтимоий иқтисодиѐт масаларида мунозара кучайди. 
Унда эркин хўжалик фаолияти ва давлатнинг иқтисодиѐтга аралашуви, 

---

143 
трестлар ва синдикатлар, протекционизм ва фритредерлик муомалалари 
кўндаланг бўлиб турар эди. Шу даврдаги илмий тадқиқотлар муаммоси 
ҳозирга даврда, ҳозирги кунларда ҳам ниҳоят долзарб, чунки давлат бозор 
иқтисодиѐтини тартибга солиши кераклиги керакми-йўқми масаласи ўзул-
кесил ҳал этилмаган. Бу борада икки йўналиш ҳукмрон. Кейнс таълимотиги 
тўла асосланувчилар - кейнсчилар ва унга қисман қўшилувчилар 
неолибералллардир. 
ХХ асрнинг биринчи ярмида иқтисодий инқирозларнинг дамба-дам 
такрорланиши туфайли кўпгина «капитализмни тартибга солишга» оид 
иқтисодий ғоялар сони кўпайди. Ана шундай йўналишнинг ѐрқин тарафдори 
бўлиб инглиз иқтисодчиси Жон Мейнард Кейнс (1884-1946) шуҳрат 
қозонди. Иқтисодчи, давлат арбоби бўлган Кейнс Итон ва Кэмбридж 
университетларида иқтисодиѐт ва математикадан таълим олди, А.Маршалл 
қўлида ўқиди (1902-1906, 1909-1915 йилларда ўқитувчилик қилди, 1920 
йилдан Кэмбридж университетида профессор, 1913-46 йилларда иқтисодий 
журнал муҳаррири бўлиб ишлади. 1909 йил «Индекс услуби» иқтисодий 
мақоласи, 1913 йилда унинг биринчи асари - «Пул муомаласи ва