Muqaddima

OG’RIQ RETSEPTORLARI ADAPTATSIYASI 
Badanga igna sanchilganidan keyin uni qimirlatmasak, paydo bo`lgan og
‘
riq birpasda 
yo"qoladi.  Bu  igna  atrofidagi  retseptorlarning  adaptatsiyalanishi  natijasidir.  Igna 
qimirlatilsa,  boshqa  adaptatsiyaga  uchramagan  retseptorlarni  qo
‘
zg
‘
atib,  og‘riq  yana 
paydo  bo`lishiga  olib  keladi.  Demak,  yuzaki  og
‘
riq  retseptorlari  tez  adaptatsiyalanish 
xususiyatiga ega. Ammo, ichki a‘zolarda paydo bo`ladigan og
‘
riqni yuzaga chiqaradigan 
retseptorlar adaptatsiyaga uchramaydi. 
Og
‘
riq  reflekslari.  Og‘riqni  paydo  qiladigan  ta‘si-  rotlar  turli  xildagi  reflekslarni 
yuzaga chiqaradi. Bu reflekslar vujudga kelganda muskul tonusi oshadi, yurak urishi va 
nafas olish tezlashadi, qon tomirlar torayib, arterial qon bosim kolariladi, hazm shiralari 
va siydik ajralishi kamayadi, qonda glyukoza miqdori ko'payadi, qorachiq kengayadi, ter 
ajraladi  va  boshqa  o
‘
zgarishlar ro
‘
y  beradi. Bu o
‘
zgarishlarning  aksariyati simpatik nerv 
tizimi tonusi oshishi va ichki sekretsiya bezlari faoliyati o
‘
zgarishiga bog
‘
liq.