Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов

Педагогик тадқиқот методлари – таълим, тарбия ва шахс камолоти-
нинг объектив қонуниятларини билиш, чин, ишончли билимлар олиш ва аниқ 
илмий натижаларга эришиш усулларидир. 
Педагогик тадқиқот методикаси – педагогик тадқиқотларни ташкил 
этиш ва бошқариш усуллари, уларни қўллаш тартиби ва муайян илмий мақсад-
га эришишда олинган натижаларни шарҳлашнинг тартибга солинган мажмуи. 
Педагогик тадқиқот методлари бир неча гуруҳларга бўлинади: илмий ах-
боротлар билан ишлаш методлари, умумилмий методлар ва хусусий-илмий 
методлар гуруҳи (2.13-расм).
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I. Илмий ахборотлар билан ишлаш методлари гуруҳига ахборотларни 
излаш (маълумотларни олиш) методлари, олинган ахборотларни (маълумот-
ларни) қайта ишлаш методлари, илмий ахборотларни (маълумотларни) тизим-
лашириш ва сақлаш методлари киради. 
1. Ахборотларни излаш методлари илмий маълумотларни қидириш, 
яъни илмий адабиётларда келтирилган илмий маълумотларни излаб топишга 
йўналтирилади. Нашр этиб тарқатиладиган монографиялар, шарҳлар (умум-
лаштирилган қисқача маълумот), мақолалар, маърузалар, тақризлар, очерклар, 
авторефератлар, рефератлар, маърузалар ва хабарлар тезислари кабилар илмий 
асарнинг асосий шакллари ҳисобланади. 
Асосий илмий матнларнинг қисқа тавсифини кўриб чиқамиз: 
1) монография – бу битта ёки бир неча муаллифларнинг ягона нуқтаи 
назарига асосланган илмий иши бўлиб, унда муайян муаммо ёки мавзу тўлиқ 
ўрганилади. Монографияда муайян масала бўйича адабиётлар умумлаштири-
либ, таҳлил қилинади ва фан ривожига ҳисса қўшадиган янги фаразлар ва 
ечимлар таклиф қилинади. Монографияда одатда кенг қамровли библиогра-
фик рўйхат мавжуд бўлади;