Kartashunoslik

Masofa  har  qanday  karta  Yer  yuzasidagi  hamma  masofaning  o’lchamlarini 
doimoiy  saqlab  qolishi  mumkin.  Katta  maydonlarni  tasvirlagan  kartaning 
masshtabi shu kartaning hamma joyida bir xil qo’llanilishi mumkin emas. Kichik 
joylar tasvirlangan kartalardagi masofalarda xatoliklar ozgina bo’ladi va aniqlik 
ko’p  maqsadlar  uchun  yetarlicha  to’g’ri  bo’ladi.  Kartalarda  teng  masofali 
proeksiyalardan  ham  foydalaniladi.  Dunyo  kartasida  ekvator  atrofida  uning 
uzunligi  teng  masofa  (doimiy  masshtab)  da  bo’ladi,  yoki  hamma  meridianlarda, 
parallellarsiz  teng  masofali  bo’lishi  mumkin.  Boshqa  kartalarda  hamma  to’g’ri 
chiziqlar  markazda  chiziganidan  teng  masofali  bo’lishi  mumkin,  agar  chiziq 
markazdan chizilmagan bo’lsa masshtab doimiy bo’lmaydi.
2
 
Kartografik  to‘r  bilan  yo‘nalishlar  orasidagi    burchak  xatoligi  90
0
  ga  farq 
qilib,  grekcha  (
ξ
)  epsilon  bilan  belgilanadi. 
ξ
=0
0
-90
0
, 

  (teta)  ya‘ni  meridian 
bilan  parallel  orasidagi  o‘lchangan  burchak  16-rasmda 

=115
0
 
bo‘lsa 
ξ
=115
0
-
90
0=
25
0
.