Наманган Мухандислик Педагогика Институти Касб таълими факультети

tarmoqlar»  (qishloq  xo’jaligi  va  qazib  beruvchi  sanoat),  so’ngra  «ikkinchi 
tarmoqlar» - (sanoat va qurilish), va «uchinchi tarmoq» (xizmat ko’rsatish sohalari 
-  servis»)  ajralib  chiqishdan  iborat  bo’lsa,  XXI  asr  boshlarida  mutlaqo  yangi tarmoq 
tarkibi,  ya’ni  «to’rtinchi  tarmoq»  (axborotlar  industriyasi)  shakllanmoqda  va 
gurkirab  rivojlanib  bormoqda. 
Sanoat  -  moddiy  ishlab  chiqarishning  bosh tarmog’i bo’lib, unda YaIM va MD
1
 
ning  katta  qismi  yaratiladi.  Masalan,  hozirgi  sharoitda  iqtisodiy  jihatdan  rivojlangan 
mamlakatlarda  YaIM  da  sanoatning  hissasi  40%  atrofida.  Sanoatning  yetakchi  roli 
jamiyatning  ehtiyojlarini  yuqori  sifatli  mahsulotlarga  to’laroq  qondirish,  texnik 
qurollanishni  ta’minlash  va  ishlab  chiqarishni  intensifikatsiyalash  zaruriyati  bilan 
belgilanadi. 
Hozirgi  zamon  sanoati  bir-biriga  texnologik  jihatdan  yaqin  bo’lgan  korxona, 
firma  ishlab  chiqarish  birlashmalarini  o’z  tarkibiga  oluvchi  (ayrim  hollarda  hududiy 
jihatdan  bir-biridan  uzoqda  joylashgan)  ishlab  chiqarish  tarmoqlaridan  iborat. 
Sanoatning  tarmoq  tarkibi  o’zaro  ishlab  chiqarish  aloqalari  va  sifat  xususiyatlarini 
ifodalovchi  tarmoqlar  tarkibidir.  Statistik  hisobot  va  tahlilda  sanoatning  tarmoq 
tarkibi  -  mahsulot  ishlab  chiqarishning  umumiy hajmidagi hissasi, bandlar soni