O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

2-§. Ovoz yo‘nalishi
Uchtovushlik bilan sekstakkord va sekstakkord bilan uchtovush-
lik yoki ikkita sekstakkordning qo‘shilishi ovoz yo‘nalishida rang-
barang uslublarni vujudga keltiradi. Akkodlar ravon harakatida va 
sakramalar yordamida qo‘shilishi mumkin. 
a)  Uchtovushlik bilan sekstakkordning qo‘shilishi.
Kvarta-kvinta nisbatdagi akkordlar  garmonik hamda melodik 
tarzda qo‘shiladi. Agar soprano ovozida primadan primaga yoki 
kvintadan kvintaga yuqori tomon sakramasi berilsa, birinchi to-
vush zich yoki keng joylashuvdagi uchtovushlik, ikkinchi tovush 
sekstakkord bilan garmoniyalanadi. bas ovozi esa past tomonga 
yo‘naladi. 
sopranodagi pasayib boruvchi sakramaning birinchi tovushi 
faqat keng joylashuvdagi uchtovushlik bilan ikkinchi tovushi 

---

141
sekst akkord bilan garmoniyalanadi. bas ovozi ham pastga qarab 
yo‘naladi. 
shu bilan birga, pasayuvchi sakramalar birinchi akkord zich 
joy lashuvdagi sekstakkord, ikkinchisi aralash joylashuvdagi uchto-
vushlik bo‘lib garmoniyalanishi mumkin. bas ovozi esa sakramaga 
ko‘ra qarama-qarshi tomonga harakatlanadi. 
ba’zi hollarda primadan primaga, kvintadan kvintaga sakrama-
lar birgalikda ikkita ovozda uchraydi. Gohida aralash — primadan 
tersiyaga, kvintadan tersiyaga va boshqa sakramalar seksta, kamay-
tirilgan kvinta, septima intervallari paydo bo‘ladi.