Ozbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi

5.  Test haqida ba’zi mulohazalar 

---

 
 
 
49 
Testlar  xususiyati  va  yaratilishiga  ko‘ra  o‘quv  jarayonida  qo‘llaniladigan  va  tanlovga 
mo‘ljallangan bo‘lishi mumkin. 
Testdagi  asosiy  tushuncha  bilimdir.  O‘quvchilarga  bilim  berishning  qaysi  shakllari 
qo‘llaniladi, degan savol tug‘ilishi tabiiy. Uning turlari qo‘yilgan maqsaddan kelib chiqadi va 
ulardan o‘quvchi: 

  bir mavzu bilan yaqindan tanishadi (1 – tur bilim); 

 
bilimdan faqat  «nusxa» oladi, ammo uni yaqindan tushunmaydi. 
(2 – tur bilim); 

  olgan bilimlaridan tashqari yana ko‘nikmalarga ham ega bo‘ladi 
( 3 – tur bilim); 

  olgan bilim va ko‘nikmlarini yanada rivojlantirib oladi  
(4 – tur bilim). 
Demak, test tuzganda, o‘quvchilarning bilim darajasi va tanlangan mavzuga tayyorgarligi 
hisobga olinishi kerak. 
Test  bilim  darajasiga  ko‘ra  tabaqalashtirilib  o‘qitilayotgan  sinflarda,  yaxshi,  «qoniqarli» 
bilimga  ega  guruhlar  uchun  alohida  –  alohida  test  topshiriqlar  tuzilsa,  maqsadga  muvofiq 
bo‘ladi. Albatta, bunda savol har bir guruh  o‘quvchisi uchun turlicha shaklda ifodalanadi. Bu 
hol  o‘rganilayotgan  tushunchaning  barcha  o‘quvchilari  tomonidan  to‘liqroq  o‘zlashtirilishga 
imkon yaratadi.  
 Boshlang‘ich fanining bo‘limlari bo‘yicha turli qiyinchilikdagi testlar 
Har bir fan to‘liq va puxta  o‘zlashtirilgandagina fanga nisbatan qiziqish xam ortib boradi, 
chunki fanning hamma qirralari haqida tushuncha hosil bo‘ladi,  u bevosita kasb tanlashda  o‘z 
samarasini beradi. 
Quyida  o‘quvchilarning  bilim  darajasini  aniqlash  maqsadida  o‘rta,  yaxshi,  a’lo  baholarga 
o‘qiydigan  va  iqtidorli  o‘quvchilar  uchun  tabaqalashtirilgan  namunali  test  savollari  tuzish 
tavsiya qilinadi.