Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

5. Текшириш ва баҳолаш. Бу усуллар ўзаро узвий боғланган. Текшириш, 
болаларнинг топшириқни бажариш жараёнини кузатиш - улар ишларининг 
натижалари, жавоблари орқали амалга оширилади. Мазкур усуллар 
кўрсатмалар, 
тушунтиришлар, 
уқтиришлар, 
катталар 
томонидан 
ҳаракатларнинг намуна сифатида кўрсатилиши бевосита ёрдам бериш билан 
қўшиб олиб борилади, бунга хатоларни тузатиш ҳам қўшилади. 
Тарбиячи 
болалар 
билан 
бажариладиган якка ва жамоа 
ишлари 
жараёнида 
хатоларни 
тузатишни амалга оширади. Амалий 
таъсир 
кўрсатадиган 
ва 
нутқ 
хатолари 
тузатилиши 
керак. 
Тарбиячи 
хато 
сабабларини 
тушунтиради, намуна беради ёкн 
мисол сифатида бошқа болаларнинг 
ҳаракатлари, 
жавобларидан 
фойдаланади. Тарбиячи секин-аста текширишни ўзини-ўзи текшириш ва ўзаро 
текширишлар билан қўшиб олиб боради. Болалар санашда, ўлчашда, оддий 
ҳисоблашларда йўл қўйишлари мумкин бўлган типик хатоларни билгани ҳолда 
унинг олдини олишга ҳаракат қилади. 
Болаларнинг ҳаракат усул ва натижалари, хулқлари баҳоланиши керак. 
Катталарнинг намуна бўйича йўналиш олишга ўргатувчи баҳолари, 
ўртоқларининг баҳолари ва ўзини-ўзи баҳолаш билан қўшиб олиб борилади. Бу 
усулдан машқларнинг, ўйинларнинг,машғулотларнинг боришида ва охирида 
фойдаланилади. 
Болаларнинг ёшларига қараб билимлари ва ҳаракат усулларини 
ўзлаштирганликларини текшириш ва баҳолаш ўзига хос хусусиятига эга. 
Натижалар ҳам текширилади, баҳонинг дифференциаллашганлиги ва 
мазмунлилиги ортади. Ўргатувчи усуллардан ташқари бу ҳамма усуллар 
тарбияловчи функцияларни ҳам бажарадилар: ўртоқларига нисбатан яхши 
муносабатда бўлиш, уларга ёрдам бериш истаги ва малакасини тарбиялашга 
ёрдам беради. 

---

101