V. S. Xan Koreya tarixi обязательный экзем пляр



Download 4,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/65
Sana31.07.2021
Hajmi4,06 Mb.
#134067
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   65
Bog'liq
Koreya tarixi

V II  B o b .
M U ST A M L A K A   D A VRI.
KOREYA  U R U S H I VA  K O R EY A N IN G  
B O 'L IN IS H I
B o sib   o lis h g a  
Q irol  K ojonning  ru s  m issiyasi ta'sirid a Yapo-
tay y o rg a rlik  
n iy an in g   K oreyadagi  m issiyasi  su say ish ig a
sabab b o 'ld i.  Biroq Y aponiya saro y ig a qaytis- 
hi  b ilan   K oreyani  bosib  olishga  q aratilg a n   h a ra k a t  k u ch ay d i.  1898 
yili Kojon Y aponiya tara fd o rlari ta'sirid a R ossiya y o rd a m isiz  faoliyat 
olib borish i h a q id a  b a y o n o t b erad i. N a tija d a  ru s  h a rb iy  in stru k to rla- 
ri va m oliyaviy  m aslah atch ilari  K o rey ad an  chiqib ketish ad i. A ynan 
sh u  yil Y aponiya va R ossiya o 'rta s id a  sh a rtn o m a  im zo lan ad i.  S hart- 
n o m a g a  k o 'ra, R ossiya y a p o n -k o re y s iq tiso d iy  aloqalarig a q arsh ilik  
k o 'rsa tm a slik  m ajb u riy atin i oladi.  Bu  esa,  o 'z  n a v b a tid a , Y aponiya­
n in g   K oreyani  iq tiso d iy   m u sta m la k a   q ilish id a  m u h im   o m il  b o 'ld i. 
Bu o 'rin d a  b irg in a 1901  yili  K oreyadagi xorijiy sa v d o  u y la rin in g   87 
foizi  Y aponiyaga  tegishli  b o 'lg a n in i  m isol  qilib  k eltirish  m u m k in . 
K oreyaning  m o liy a -k re d it  tizim i  y a p o n  b a n k la ri  n a z o ra tid a   b o 'ld i 
va m a m la k a td a  y a p o n  h arb iy  k o n tin g en ti h a m  oshdi.
1902 y ild a Y aponiya A ngliya b ilan  sh a rtn o m a  im zoladi. Bu shart- 
n o m a d a   u s h b u   m am lak atlarn in g   K oreya  va  X itoyga  alo h id a  qizi- 
qishlari  ak s  etgan.  S h artn o m ad a  h a r   ikki  m am lak atg a  uchinchi  b ir 
m am lak at  qarshi  chiqsa,  u la r  birg alik d a  o 'z a ro   h a rb iy   ittifoq bo 'lib  
u ru sh ish i  ta'k id lan g a n .  S h u n g a  qaram ay,  y a p o n la r  K ojonni  taslim  
qilib, R ossiyaga q arsh i sh a rtn o m a  im zolashi u c h u n  k o 'p  h a ra k a t q il­
di lar.  Yirik  m am lak atlar b ilan   o 'z a ro  nizoli  vaziyatga  tu sh ib   qolish- 
d a n  tash v ish g a tu sh g a n  koreys h u k u m a ti 1903 yili Y aponiya va R os­
siyaga K oreyaning neytraliteti  to 'g 'risid a g i  loyihani h a m d a   sh u n g a 
o 'x sh a sh  teleg ram m an i g 'a rb  m am lak atlarig a va X itoyga y u b o rd i.
Y aponiya  b ila n   R o ssiy a n in g l9 0 3   y ild a g i  K oreya  va  M anjuriya 
b o ra sid a g i k e lish u v i b o sh i  b e rk   k o 'c h a g a   kirib  qoldi.  1904  y iln in g  
q ish id a  ru s -y a p o n  u ru s h i (1904-1905) b o sh la n d i. U ru s h d a  R ossiya


VII  Bob.  M U S T A M L A K A   D A V R I.  K O R E Y A  U R U S H I  V A   K O R E Y A N IN G   B O 'L IN IS H I
99
m a g iu b  b o 'lg a n id a n  fo y d a la n ib  Y aponiya K oreyaga q a to r sh artlar- 
n i q o 'y d i. C h u n o n c h i, 1904 yil 23 fe v rald ag i sh a rtn o m a d a  K oreyaga 
tash q i h u ju m  yoki fu q a ro lik  u ru s h i b o 'lg a n  ta q d ird a  Y aponiyaning 
h a rb iy  ish tiro k i k o 'z d a  tu tilg a n  edi.  1904 yil 24 a v g u std a g i sh a rtn o ­
m a   esa  k o rey s  h u k u m a tid a   Y aponiya  to m o n id a n   tavsiya  q ilin g an  
y a p o n   m oliya,  tash q i  ish la r  b o 'y ic h a   m aslah a tc h ila ri  va  K oreya­
n in g   b a rc h a   tash q i  alo q ala ri  Y aponiya  o rq a li  b o 'lish i  k o 'z d a   tu til- 
di.  1905 yil a p re ld a  y a p o n la r n a z o ra tig a  p o chta,  teleg raf va  telefon 
tizim i  o 'td i.  1905  yil  17  n o y a b rd a   k u ch   ish latish   y o 'li  b ilan   "H o- 
m iy lik  h a q id a   sh a rtn o m a "   (sh a rtn o m a g a   V azirlar m a h k a m a sin in g  
5  a 'z o si  q o 'l  q o 'y g a n ,  im p e ra to r  va  b o sh   v a z ir  im zo  q o 'y m a g a n ) 
im z o la n g a n  bo 'lib , u n g a  k o 'ra  K o re y an in g  tash q i alo q alari va m o li­
ya  tizim in i  n a z o ra t q ilish Y aponiyaga  o 'td i. A slid a esa Y aponiyaga 
K o re y an in g  b arch a b o s h q a ru v  tizim i o 'td i.
M am lak a tn i  bo sib   olish  ish larin i  a m alg a  o sh irish   m a q sa d id a  
y a p o n la r  K oreyada  elch ix o n a  o 'rn ig a   b o sh   q aro rg o h n i  tash k il  qil­
di,  arm iy a  q isq artirild i,  k o rey s  a m a ld o rla ri  y a p o n la rg a   a lm a sh ti­
rildi,  p o litsiy a  xizm ati  Y aponiya ja n d a rm e riy a sig a   b o 'y   su n d irild i. 
S hu  ta rz d a   K oreyani  m u sta m la k a   qilish  ishlari  jad al  ta rz d a   1906 
y ild a n   1910 yilg ach a  d a v o m  etd i. A ynan s h u  y illa rd a  K o rey ad a  ya­
p o n la r soni 81,7 m in g d a n   171,5 m in g g a   yetdi. Y aponlar ju d a  a rz o n  
n a rx la rd a  y e r m a y d o n la ri,  tashkilotlar, b inolar,  o 'rm o n  m u lk la rin i, 
m a h a lliy   baliq ch ilik   va  ovch ilik n i  sotib  oldi,  b a 'z a n   esa  m a jb u ra n  
to rtib  oldi.
Y apon h u k u m a tin in g  ish tiro k i aso sid a   "Ilch in x v e" ("y ag o n a  ta- 
ra q q iy p a rv a r jam iy at")  sin g a ri y a p o n  ta ra fd o rla ri jam iy ati tu zild i.
"H o m iy lik   h a q id a g i  k e lish u v "n i  ta n   o lm a g a n   h o ld a   1907  yil 
iy u n d a   im p e ra to r K ojon  K orey ad ag i  y a p o n   z o 'ra v o n lik la ri h a q id a  
m a 'lu m   q ilish u c h u n  G a a g a d a g i xalq aro   k o n fe ren siy ag a  d eleg atsi- 
ya  jo 'n a td i.  U sh b u   o 'z b o sh im c h a   q a d a m g a   javob  sifatid a  1907  yil 
19 iy u n d a  y a p o n  h u k u m a ti K ojonni  ta x td a n  v o z  k ec h ish g a va taxt- 
ni  o 'g 'li  S u n jo n g a  b o 's h a tib   b e rish g a   m a jb u r  qildi.  S hu  y iln in g   24 
iy u lid a  K oreya y an g i s h a rtn o m a n i im zo lad i. U n g a k o 'ra , Y aponiya­
n in g  b o sh  re z id e n ti K oreya h u k u m a tin in g  faoliyati u s tid a n  cheksiz 
n a z o ra tg a , ju m la d a n ,  h a r q a n d a y  q a ro r ch iq arish   va  lav o zim g a ta- 
y in la sh  h u q u q ig a  ega b o 'ld i. Q isq a v aq t ich id a d a v la t a p p a ra tin in g  
tu rli lav o zim larig a 3 m in g  y a p o n   a m a ld o rla ri ta y in la n d i. 1907 yil  1 
a v g u s td a   k o re y s arm iy a si ta rq a tib  y u b o rild i.


100
VII  Bob.  M U S T A M L A K A   D A V R I.  K O R E Y A   U R U S H I V A  K O R E Y A N IN G   B O 'L IN IS H I

Download 4,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   65




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish