Microsoft Word ihyo qalb ziyouz com doc

«Va Biz ularning oldilaridan bir to‘siq-parda qilib, ularni o‘rab qo‘ydik, bas, ular 
ko‘ra olmaslar» (Yosin surasi, 9-oyat). 
 
Haq bilan muridning o‘rtasidagi to‘siq to‘rttadir: mol-u dunyo, obro‘-martaba, taqlid 
qilish va osiylik. Mol-u dunyoning pardasi zarur miqdorni qoldirib, qolganlariga egalik 
qilishdan chiqish bilan ko‘tariladi. Modomiki, qalbi buriladigan bir dirham qolsa, u shu 
dirhamga bog‘langan va Alloh azza va jalladan to‘silgandir. Obro‘-martaba hijobi tavoze’ 
va qiziqmaslik bilan obro‘-martaba bo‘ladigan joylardan uzoqlashish, shuhrat 
keltiradigan omillardan qochish, xalqning qalbini nafratlantiradigan ishlarni qilish bilan 
ko‘tariladi. Taqlid hijobi esa mazhablarga mutaassiblikni tark qilish bilan, «La ilaha 
illallohu Muhammadur rasululloh» so‘zining ma’nosini haqiqiy tasdiq qilish bilan, tasdig‘i 
haq ekanini Alloh taolodan boshqa har qanday ma’budni yo‘qotib isbotlash bilan 
ko‘tariladi. Allohdan boshqa ma’bud qilib olinadigan narsaning kattasi havoyi nafsidir. 
 
Agar yuqoridagilarni bajarsa, taqlid qilgan holatida odamlarning og‘izlaridan bilib olgan 
e’tiqodi ma’nosining haqiqati zohir bo‘ladi. Haqiqatning zohir bo‘lishini tortishish bilan 
emas, harakat orqali istash lozim. Agar unga e’tiqod qilgan biror narsasiga mutaassibligi 
g‘olib kelsa va nafsida boshqa e’tiqodga ozgina yo‘l qo‘yib berish holati qolmagan bo‘lsa, 
o‘sha e’tiqodi unga kishan va pardadir. Zero, bir muayyan mazhabga mansub bo‘lish 
muridga aslo shart emas. Ammo ma’siyat shunday pardaki, uni faqat tavba qilish, zulm 
o‘rinlaridan chiqish va gunohga qaytmaslikka qasdni mahkam qilish, o‘tgan gunohlariga 
pushaymon bo‘lganini isbotlash, mazlumlarga haqqini qaytarish, 
xusumatlashganlarini rozi qilish ko‘taradi. Chunki qay bir inson tavba qilmay, zohiriy 
gunohlarni tark etmay turib din sirlaridan chinakam xabardor bo‘lishni xohlasa, hali arab 
tilini o‘rganmay turib Qur’on sirlari va uning tafsiridan xabardor bo‘lishni xohlagan 
kishiga o‘xshaydi. Chunki avval Qur’onning arabcha tarjimasini bilib olish lozim. So‘ng 
ma’nolarining sirlariga yetadi. Shuningdek, avvalda ham, oxirda ham shariatni to‘g‘ri 
tutmoq lozim. Shundan keyin uning chuqur ma’nolari va sirlariga erishadi. 

---

Ihyou ulumid-din (Qalb kitobi). Abu Homid G’azzoliy