O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti pedagogika fakulteti musiqa ta’limi yo’nalishi

7. Musiqa ta’limiga tabaqalashtirilgan tarzda yondashish printsipi. 

Bolalarning  qobiliyati,  imkoniyatlariga  muvofiq  ravishda  musiqaga 

qiziqishlarini  oshirish  va  musiqa  bilan  shug’ullanishning  o’ziga  xos    yo’llarini 

tanlash, ularning musiqiy didi, musiqiy idroki, musiqiy  dunyoqarashi va musiqiy 

madaniyatlari  shakllanishini  ta’minlashda  muhim    o’rin  tutadi.  Bolalarning  bilim 

olishga  bo’lgan  ehtiyojlarini  yanada  to’laroq    qondirishga  yo’naltirilgan  didaktik 

choralardan  yana  biri  musiqa  ta’limi  mazmunini  tabaqalashtirishdir. 

Tabaqalashtirilgan  yondashuv  asosida  bolalar  musiqiy  bilimlarning  uzviyligini 

ta’minlash uchun bosqichlar  aro  bog’lanishga oid amaliy topshiriqlarni bajarishda 

turli  tayyorgarlikka  ega  bo’lgan  bolalarning  har  birida  mavjud  bo’lgan  o’quv 

imkoniyatlarini  hisobga  olgan  holda  o’z  bilimlarini  qo’llashlari  va  individual 

yutuqlarga  erishishlarini  ta’minlash ko’zda tutilishi lozim. 

Bu  sohada  musiqiy  bilimlarni  o’zlashtirishda  guruhdan  tashqari  olib 

boriladigan ko’rinishlari ham o’qishni tabaqalashtirish uchun katta  imkoniyatlarni 

ochib  beradi.  Q.M.Mamirov  musiqa  ta’limini  tabaqalashtirish    uchun  bolalarning 

bilim darajalarini tekshirib chiqib, ularni uch guruhga  ajratadi: 

1-guruhga  –musiqani 

sevadigan,  musiqashunos  bo’lish  istagidagi, 

mashg’ulotlarlarda o’ta faolligi bilan ajralib turuvchi bolalar. 

2-guruhga  –musiqiy  rahbarning  barcha  talablarini  o’z  vaqtida  bajaruvchi, 

lekin  musiqiy  to’garaklarga  qatnashmaydigan,  o’zlari  mustaqil  vazifa 

bajarmaydigan, biroq mashg’ulotlar vazifalarini o’z vaqtida bajaradigan   bolalar. 

---

 

25 

3-guruhga  –  uyida  musiqaga  kam  e’tibor  beriladigan,  berilgan    vazifalarni 

o’z vaqtida bajarmaydigan, past o’zlashtiruvchi bolalar. 

Q.M.Mamirov  bolalarni  yana  ovoz  diapazoniga  qarab  ham  tabaqalashtirish 

mumkinligini  ko’rsatib  bergan.  U  ovozga  qarab  tabaqalashtirishda  faqat    ovozni 

hisobga  olmasdan, bolalar  musiqiy  bilimlarini  qay  darajada    o’zlashtirganliklarini 

ham  hisobga  olishni  ta’kidlab  o’tgan.  Musiqiy    bilimlarni  o’zlashtirishni  ham 

bolalarning    shaxsiy  xususiyatlaridan  kelib    chiqqan  holda  amalga  oshirish 

maqsadga  muvofiq.  Musiqiy  bilimlar  majmuasi(mazmuni)  va  metodikasini 

belgilashda shaxsiy xususiyatlarini inobatga olish  ham muhim ta’limiy-tarbiyaviy 

shart hisoblanadi.