Budjet hisobi

2. O‘zbekistonda budjet tasnifidan foydalanish istiqbollari 
O‘zbekistonda budjet jarayonida yuzaga kelayotgan o‘zgarishlar davlat 
budjetida moliyaviy resurslar oqimini tartibga solish, budjet taqchilligini 
tartiblash, budjet tasnifini takomillashtirish masalalari dolzarb bo‘lib bormoqda. 
Budjet jarayonining ijro bosqichidagi islohotlar mamlakatning moliyaviy 
resurslarini samarali boshqarish va moliyaviy nazoratni ta’minlash, budjet 
tasnifini mukammallashtirish g‘aznachilik tizimini rivojlantirish bilan bog‘liq. 
Budjet daromadlarini to‘liq va o‘z vaqtida tushirish, respublika va mahalliy 
budjetdan moliyalashtiriladigan iqtisodiy-ijtimoiy soha xarajatlarini 
moliyalashtirish, budjet taqchilligini tartibga solish, ish haqi va nafaqalarni o‘z 
vaqtida to‘lash, g‘aznachilik tizimida budjet mablag‘laridan foydalanish 
jarayonida shtat-smeta, budjet intizomiga rioya etish masalalari turadi.  
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi budjet tizimining barcha 
darajadagi budjetlarga tushumlarning manbalari bo‘yicha soliqlarning yig‘ilishi 
to‘g‘risida, budjet tasnifi asosida respublika va mahalliy budjet xarajatlarining 
kassa ijrosi bo‘yicha har kuni axborot olinishi mumkin bo‘ladi. 
Budjet tasnifi –  bu budjet daromadlari va xarajatlari, budjet taqchilligini 
moliyalashtirish manbalarini guruhlashtirish  va budjetlarni tuzish va ularni ijro 
etish hamda turli darajadagi budjet ko‘rsatkichlarini nazorat qilish imkonini 
beradi. Budjetni guruhlash tavsifi va ularni tuzish tamoyillari budjet daromadlari 
va xarajatlarining ijtimoiy-iqtisodiy mazmuni, iqtisodiyotning tuzilishi a uni 
boshqarishga bog‘liq ravishda aniqlanadi. Budjet sarflarining yo‘nalishini 
aniqlab olish budjet jarayonining samarali ishlashiga sharoit yaratadi. 
Shuningdek, budjet daromadlari va xarajatlarini bir tizimga solib 

---

 
159 
guruhlash nafaqat bir  qancha o‘xshash daromad va xarajatlarni birlashtirish 
imkoniyatini beradi, balki, iqtisodiyotda moliyaviy nazoratni mustahkamlashni 
va budjet-to‘lov intizomiga rioya etilishini ham ta’minlaydi. Davlat moliyasi 
tizimida budjet tasnifi budjet holatini tizimlashtiradi va ishonchli va to‘g‘ri 
hisob-kitob ma’lumotlarini ta’minlab beradi. 
O‘zbekiston Respublikasi davlat budjeti mablag‘lar manbalari va