1-mavzu bozor iqtisodiyotida innovatsiya reja: Innovatsiyaning mazmuni va mohiyati Innovatsiyaning maqsadlari

2.7.2-расм. Инновация ғояларини ишлаб чиқаришга жорий этиш тамойиллари 
 
Ушбу  модел  дастлабки  кўп  сонли  ғоялар  ичидан  энг  яхшиларини  танлашни  ва 
тегишли маҳсулот – технологик қарорлар қабул қилишни ўзида акс  эттиради. Мазкур модел 
йирик  корхоналар  учун  мўлжалланган  бўлиб,  ИТИКИТЭ  ташкилотлари  томонидан  таклиф 
этилган инновация тавсиялари бўйича йирик корхоналар ўртасида ресурслар бўйича рақобат 
амал  қилади.  Ушбу  тамойилга  асосланган  ҳолда  корхоналар  ўзининг  билим  базасини 
кенгайтириши  (ахборотлар  олиш,  янги  ғояларни  генерациясини  таъминлаш,  инновация 
тавсияларини унинг самарасига ва корхона мақсадига қараб танлаш, технологик ва молиявий 
ресурслар билан таъминлаш ишларини бажаради) мумкин. 
Дастлабки 
маълумотлар
 
Ресурслар 
билан 
таъминлаш
 
Стратегия
 
 
Жорий этиш
 
Ўқитиш ва ренновация
 
Ғоялар, 
таклифлар, 
тавсиялар 
Аниқ бўлмаган 
инновация 
муҳити 
 
 
Инновация 
лойиҳаси 
(ИТИКИТЭ) 
Янги 
технология-
нинг 
технологик 
базаси 

---

22 
 
Бундан  ташқари  ―дастлабки  ахборот‖  босқичида  корхона  инновация  маданиятининг 
шаклланишига  бўлган  талаб  аниқланиши  лозим.  Ушбу  талаб  қуйидагилардан  иборат 
бўлмоғи зарур: 
-  инновация  фаолияти  учун  қулай  имкониятларни  қидириш  ва  уни  мунтазам  равишда 
таҳлил қилиб бориш; 
-  менежментнинг муаммони ечишдаги ўрни; 
-  муваффақият ва омадсизлик сабаблари; 
-  инновация соҳасида фаолият юритаѐтган ходимларнинг интеллектуал билим даражаси; 
-  инновация фаолиятининг фанлараро ўзаро алоқаси. 
―Стратегия‖ босқичидаги фаолият турларига қуйидагилар киради: 
-  узоқ муддатга мўлжалланган прогноз ва корхонанинг стратегик ривожланиш йўналиши; 
-  имкониятларни аниқлаш  нуқтаи назаридан инновация фаолияти мақсади, йўналиши; 
-  корхонанинг бизнес режаси билан унинг стратегик ривожланиши ўртасидаги алоқа ва уни 
мувофиқлаштириш; 
-  инновацияга йўналтирилган ишлаб чиқариш ва технологик қарорларнинг фойдалилигини 
ва харажатларни баҳолаш; 
-  устувор йўналишлар бўйича қарор қабул қилиш; 
-  ресурслардан фойдаланиш бўйича мажбуриятларни келишиб олиш ва бажариш. 
―Ресурслар билан таъминлаш‖ босқичидаги фаолият турларига қуйидагилар киради: 
-  стратегик  қарорларни  амалга  оширишга  йўналтирилган  ресурслар  бўйича  қарорлар 
тайѐрлаш ва қабул қилиш; 
-  корхонанинг инновация салоҳияти ва ички имкониятларидан фойдаланган ҳолда ўзининг 
илмий – техник ва технологик ишланмаларини ишлаб чиқиш; 
-  ИТИКИТЭ ташкилотлари тавсия этган технологиялардан унумли фойдаланиш; 
-  технология трансфертасидан фойдаланиш; 
-  рақобат  афзаллигига  эга  бўлиш  мақсадида  эришилган  истиқболли  тажрибанинг 
таққослама таҳлилини ўтказиш. 
―Жорий этиш‖ босқичидаги фаолият турларига қуйидагилар киради: 
-  барча инновация ишланмаларини охиригача етказиш; 
-  корхонанинг  тегишли  технологик  ва  маркетинг  стратегиясига  мос  равишда  амалга 
ошириладиган  технологик  ва  маркетинг  тадқиқотларини  техник-технологик  ҳамда 
маҳсулот йўналиши бўйича бир вақтда олиб бориш; 
-  вакилликни тақсимлаш ва фойдаланишни амалга ошириш; 
-  хизмат кўрсатиш: келишмовчиликни аниқлаш ва бартараф этиш. 
Инновация  фаолиятини  бошқариш  иқтисодий  жараѐн  ҳисобланади.  У  янгиликларни 
ишлаб чиқиш ва жорий этишни ўз ичига олади. Ушбу ҳолат корхонанинг анъанавий ишлаб 
чиқариш,  тижорат  фаолияти  доирасида  унинг  бизнес  режасига  янгича  иқтисодий  мазмун 
бағишлайди. 
Иқтисодиѐтнинг  глобаллашуви  ва  рақобат  муҳитининг  мураккаб-лашуви  шароитида 
инновация фаолияти самарадорлигини ошириш бизнинг кундалик иқтисодий амалиѐтимизда 
корхонанинг  узоқ  муддатга  мўлжал-ланган  ривожланишини  таъминлашнинг  муҳим  омили 
бўлиб қолаверади.