Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Lokal  tarmoq  -  axborot  va  dasturiy  resurslardan  birgalikda  foydalanish 

maqsadida  o‗zaro  birlashtirilgan  kompyuterlar  majmuidir.  Bunday  tarmoqlarning 

«lokal»  deyilishiga  sabab:  tarmoq  tarkibidagi  kompyuterlar  asosan  bir  xona,  bir 

bino  yoki  yonma-yon  joylashgan  binolarda  joylashgan  bo‗ladi  va  o‗zaro 

bog‗lanadi.  Avtomatlashtirilgan  kutubxonadagi  lokal  tarmoq  tarkibiga  printerlar, 

CD  tower,  skanerlar  va  boshqa  tashqi  qurilmalar  kiritiladi.  Bu  hol 

avtomatlashtirilgan  kutubxonalarda  texnika  vositalaridan  unumli  foydalanishga 

sharoit yaratadi.  

---

IV. AMALIY MASHG‗ULOT MATERIALLARI 

 

 

 

 

 

38 

-uzoqda joylashgan elektron axborotlar resurslariga kirish; 

-kutubxona xodimlari orasida tezkorlik bilan ma‘lumot  almashish;  

-lokal  tarmoq  boshqa  katta  tarmoqlarga  ulangan  bo‗lsa,  bunday  holda  bir 

kutubxonada  lokal  tarmoqdan  foydalanuvchilar  boshqa  kutubxonadagi  lokal 

tarmoqdan foydalanuvchilarning ma‘lumotlar bazasidan foydalanish imkoniyatiga 

ega bo‗lishadi.  

Lokal  tarmoqning  yana  bir  muhim  jihati  borki,  u  ham  bo‗lsa  faqatgina 

axborot  resurslaridan  birgalikda  foydalanishi  emas,  balki  avtomatlashtirilgan 

kutubxona tizimlari dasturiy ta‘minotidan ham birgalikda foydalanish imkoniyatini 

yaratadi.  Bu  esa  o‗z  navbatida  xarajatlarni  kamaytiradi.  Har  bir  foydalanuvchi 

uchun aloxida dastur paketi sotib olish o‗rniga, bir dasturdan lokal tarmoq orqali 

foydalanish  arzonga  tushadi.  Bundan  tashqari  amaliy  dasturlar  paketini  va 

ma‘lumotlar  bazasini  serverda  saqlash  qulay.  Avtomatlashtirilgan  kutubxona-

axborot  tizimining  yangi  varianti  yaratilganda  tizimning  eski  varianti  olib 

tashlanadi  va  yangisi  tezda  o‗rnatiladi.  Bu  ish  ham  lokal  tarmoq  ishlab  turganda 

juda tez boshqariladi.  

Lokal  tarmoq  kam  xarajat  sarflab,  doimo  tarmoqni  kengaytirish  imkonini 

beradi. Tarmoqqa qo‗shiladigan har bir kompyuter o‗z hisoblash qudratiga ega va 

uni tarmoqqa ulash qiyinchilik tug‗dirmaydi. Lokal tarmoqqa, tarmoq resurslari va 

ma‘lumot  ayirboshlash  tezligini  oshirish  maqsadida  qo‗shimcha  serverlar  ulash 

mumkin. Lokal tarmoqning muhim komponentlaridan biri bu tarmoq platasidir.