Н.Қ. ЙЎлдошев, В. И набоков, О. А. Арипов, О. АҲмедов

Режалаштирилаѐтган ўзгаришлар модели. Ишлаб чиқувчилар-
Р.Липпит, Ж.Уотсон ва Б . Уэстли. Ушбу модель менежерлар ва ташкилот 
учун ташқи бўлган маслаҳатчиларни яқиндан ҳамкорлигини кўзда тутади. 
Бунда улар ташкилот ҳақидаги барча мавжуд ахборотларни эркин 
алмаштиришлари керак. 

---

208 
Ушбу модель режалаштиралаѐтган ўзгаришларнинг асосий паллаларни 
белгилаб беради, улар бир биридан кейин келишлари керак. 
Биринчи палла - муаммони қидириш. Бунда маслаҳатчилар муаммони 
мавжудлигини кўрсатадилар ва раҳбариятга ўзгаришларга заруриятни 
намойиш қиладилар. Раҳбарият маслаҳатчиларни тегишли бўлинмалар 
раҳбарлари 
билан 
учраштиради, 
ўзгаришларнинг 
зарурлиги 
ва 
маслаҳатчиларнинг ѐрдамига ишонч ҳосил қилади. 
Иккинчи палла - жараѐнга кириш. Бунда мижозлар ва экспертлар 
ўртасидаги ҳамкорлик ривожланади. Кейингиларнинг объективлиги 
текширилади. 
Учинчи палла - ташхис қўйиш. Тўплаган маълумотлар асосида муаммога 
ташхис қўйилади, “тор жойлар” аниқланади.
Тўртинчи палла - режалаштириш. ўзгаришларнинг мақсадлари, керакли 
ҳаракатлар, ҳамда ҳаракатларга тайѐрлик белгиланади. 
Бешинчи палла - ҳаракатларни амалга ошириш. ниятларни амалий 
фаолиятга айлантириш, янги ҳулқни тадбиқ этиш. 
Олтинчи палла - барқарорлашиш ва натижаларни баҳолаш. Эришилган 
натижаларни баҳолаш ва кейинги ҳаракатларни белгилаш. Ўзгаришларни 
бутун ташкилотга ѐйиш, ўзгаришларни барқарорлаштириш механизмини
яратиш. 
Еттинчи палла - лойиҳани ѐпиш. “Экспертлар-ташкилот” муноса- 
батларини якунлаш, экспертларнинг мижозларга кучли таъсирини олиб 
ташлаш. Ўзгартириш билимини экспертлардан мижозларга топшириш. 
Ташкилий ўзгаришларни ўтказиш усуллари. Уларни ўтказишда шуни 
ҳисобга олиш керакки, ташкилотда, тизим сифатида, унинг элементлари –
ташкилий маданият, одамлар, вазифалар, технологиялар ва ҳ.к. нинг ўзаро 
алоқаси мавжуд. Бунда усулларнинг қуйидаги гуруҳлари ажратилади. 
Одамлар ва маданиятга қаратилган усуллар. Улар ўзгаришлар 
жараѐнларига ходимларнинг кўпчилигини фаол жалб қилиниши ва иштирок 
этишларини кўзда тутади. 

---

209 
Вазифалар ва технологияларга қаратилган усуллар. Улар бевосита 
одамлар ишида ўзгаришларни ўтказишга эътибор қаратадилар. Бунда асосий 
эътибор 
технологик 
жараѐнлар 
ва 
аниқ 
ишларни 
бажаришда 
фойдаланиладиган қуролларга қаратилади. 
Тузилмага қаратилган усуллар. Лавозимлар ва роллардаги жой 
ўзгартиришларни, ҳамда ҳодимлар ва бўлинмалар ўртасидаги алоқаларни 
ўзгартиришни тақазо қиладилар. 
Ўзгаришлар дастурлари бутун ташкилотни қамраб олиши керак, бу 
эскига қайтишга йўл қўймайди.