Н.Қ. ЙЎлдошев, В. И набоков, О. А. Арипов, О. АҲмедов

Мавхумликдан 
қўрқиш. 
Мавхумлик 
кўпинча 
одамларда 
эҳтиѐткорликни келтириб чиқаради. Ишдаги ҳар қандай ўзгариш ноаниқлик 
элементига эга. Масалан, янги ишни бошлаб туриб, одамлар уни талаб 
қилингандек бажара олишларига шубҳа қиладилар. Бу вазиятлардаги 
ноаниқлик бундай ўзгаришлар туфайли эмас, балки уларнинг одамлар учун 
эҳтимол бўлган исталмаган оқибатлар учун вужудга келади.
Иқтисодий сабаблар. Масалан, одамлар, ўзгаришларни боришида 
баъзан уларнинг даромадларини пасайиши содир бўлса ѐки содир бўлиши 
мумкин бўлса, қаршилик кўрсатишлари мумкин. Ишлаб туриб, одамлар, 
қандай қилиб улар пулларнинг у ѐки бу суммасини ишлаб топишларини 
тушунадилар. Ишнинг олдинги тартибини ўзгариши уларни иқтисодий 
хавфсизлик нуқтаи назаридан қўрқитади. 
Ўзгаришлар ташкилий қаршилик қилишнинг асосий манбалари. 
Ташкилотг, ўзининг табиатига кўра, маълум даражада қаршилик 
кўрсатиш хосдир. Ташкилотда барча соҳаларда барқарорликка эришилган 
вақтда иш яхши кетади. Ташкилот қандайдир янги нарсани қилишни 
бошлаши билан унумдорлик пасайиши мумкин. Унумдорлик ва 
самарадорликни сақлаб қолишга интилган ҳолда, ташкилот табиий равишда 
ўзгаришларга 
қаршилик 
қилади. 
Ўзгаришларга 
қаршилик 
қилиш 
ташкилотнинг алоҳидаги бўлимлари томонидан ҳам номоѐн қилиниши 
мумкин. 
Ташкилий тузилма. Ҳар бир ташкилот самарали бўлиш учун 
барқарорликка ҳаракат қилади. Бу барқарорликни, хусусан, тузилма 
таъминлайди. Яъни ходимларга роллари, ишчи тадбирлар, ахборот оқимлари 
ва ҳ.к. белгиланишлари керак. Аммо тузилмага бу табиий эҳтиѐж 

---

205 
ўзгаришларга қаршилик қилишнинг сабаби бўлиши мумкин. Ташкилот 
ишларнинг тор ихтисослаштирилган участкалари, қатъий иерархия ва аниқ 
тасвирлаб берилган жавобгарлик, ахборотларнинг юқоридан пастга қараб 
чекланган оқимларига эга бўлиши мумкин. Буларнинг барчаси вужудга 
келган вазиятларни енгимоқ учун жудаям ўзи хос коммуникацион тармоқ ва 
коммуникацион каналларни ташкил қилиш талаб қилиниши мумкин. Бу 
тузилмани ҳар қандай қайта қуриш қаршиликни келтириб чиқаради, чунки 
уни тартибсиз ҳолга келтиради. Бундай ўзгаришларга мослашганроқ ва 
енгилроқ тузилмалар осонроқ бардош берадилар.