Сифат менежменти маърузалар матни

 
Такрорлаш учун назорат саволлари 
1. Халқаро савдо тушунчасини изоҳлаб беринг? 
2. Экспорт ва импортнинг маҳсулот ишлаб чиқариши билан қандай 
боғлаш мумкин? 
3. Импорт ва экспортни қандай турлари мавжуд? 
4. Экспорт ва импорт мултипликаторлари нима? 
5. Халқаро савдонинг ўзига хос хусусиятлари нимадан иборат? 
6. Сертификатлаштиришни халқаро савдодаги ўрнини изоҳлаб 
беринг? 
7. Протекционизм ва унинг турларини изоҳланг? 
8. Халқаро миқѐсдаги сертификатлаштиришда протекционизм 
элементларидан фойдаланишнинг мақсади нима? 
9. СЕРТИКО нима? 
 
 
20-МАЪРУЗА. МИЛЛИЙ СЕРТИФИКАТЛАШТИРИШ ТИЗИМЛАРИ 
РЕЖА 
1. Саноати ривожланган мамлакатлардаги сертификатлаш-
тириш 
2. Ривожланаѐтган мамлакатлардаги сертификатлаштириш 

---

204 
3. Ўзбекистон Республикасида сертификатлаштириш 
 
Таянч иборалар: ривожланган ва ривожланаѐтган давлатлар, 
Франция, НФ, учинчи томон сертификатлаштириш, Германия, ДИН, 
ВДЕ, Буюк Британия, БСИ, QУАД, АҚШ, суғурта компаниялари, УЛ, 
Япония, ЖИС, Ҳиндистон, ИСИ, Тайланд, ТИСИ, ЎзРСТ5.0-98, ЎзРСТ 
5.1-95, ЎзРСТ 5.2.-93, ЎзРСТ 5.3-92, ЎзРСТ 5.4-93, ЎзРСТ 5.5-93, ИСО.
1. Саноати ривожланган мамлакатлардаги 
сертификатлаштириш 
Саноати ривожланган давлатларда сертификатлаштириш асрнинг 
20-30- йиларида пайдо бўлди. Лекин миллий сертификатлаштириш 
тизимлари кейинроқ яратилди. Қатор мамлакатларда улар фақат 
экспорт қилинадиган маҳсулот сифатини ошириш учун бунѐд қилинган 
эди (Япония, Хиндистон, Югославия ва бошқалар). 
Францияда НФ белгили миллий сертификатлаштириш тизими 
учинчи томон сертификатлаштиришига мансуб ва: 

ишлаб чиқарувчи корхоналар буюртма беришини; 

корхоналарнинг сифатни таъминловчи тизимларини баҳолашни 
ўтказишни; 

маҳсулот намуналарини синовдан ўтказишни; 

маҳсулотни мувофиқлик белгиси билан тамғалаш ҳуқуқини 
берадиган сертификат ѐки лицензияларни беришни; 

ишлаб чиқариш ѐки савдо доирасидан олинган маҳсулотни 
даврий назорат қилиш ҳамда корхоналарда назоратни амалга 
оширишни назарда тутади. 
1983 йилда маҳсулотни мувофиқлик белгиси билан тамғалаш 
ҳуқуқини бир неча минг хил маҳсулотни чиқарадиган 2000 корхона 
олган. Муфовиклик белгиси билан чиқарилган маҳсулотнинг умумий 
хажми 40 млрд. франкка етган. 
1981 йилдан бошлаб Франция хукумати 18 миллий ташкилотни 
сертификатлаштириш бўйича ваколатли орган сифатида танолди, 
уларнинг ичида энг нуфузлиги АФНОР дир.