O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv

Amaliy ish uchun vazifalar
1.  O‘simlik hosilidagi moddalar iqdorini aniqash
Har 1 ga ekin paykalidan olingan hosilda qancha oziq 
mahsulotning kimyoviy tarkibi aniqlanishi lozim. Ana shu 
ko‘rsatkichlardan (7-jadval) foydalanib, jamg‘arib olingan 
hosilda  quruq  modda,  protein,  oqsil,  хom  yog‘,  kletchat-
ka, azotsiz ekstraktiv moddalar (AEM) va kul qoldig‘i bor 
ekani  hisoblab  topiladi.  Masalan,  makkajo‘хori  donining 
tarkibida  14,8%  namlik  (suv),  10,2%  protein,  9,8%  oq-
sil,  4,7%  yog‘,  2,7%  kletchatka,  66,1%  azotsiz  ekstrak-
tiv moddalar va 1,5% kul qoldig‘i bo‘ladi. Aytaylik, 1 ga 
paykaldan  63,4  s  don  hosili  olindi.  Hosildagi  moddalar 
miqdori quyidagicha topilishi kerak:
1)  quruq holdagi don 100% – 14,8%=85,2%;
2)  KM
100
100
=
=
=
85,2 63,4
5211,48
52,11 s quruq modda;
⋅
3)  Pr
100
100
=
=
=
10,2 63,4
646,68
6,46 s protein;
⋅
4)  Oqsil
100
100
=
=
=
9,8 63,4
621,32
6,21 s oqsil;
⋅
5)  Yog  
100
100
=
=
=
4,7 63,4
297,98
2,97 s xom yog ;
⋅
,
,
6)  Kl  
100
100
=
=
=
2,7 63,4
171,18
1,7 s kletchatka;
⋅
7)  AEM=
66,1 63,4
4190,74
41,90 s
⋅
100
100
=
=
  azotsiz  ekst-
raktiv modda;
8)  Kul=
1,5 63,4
95,10
0,95 s
⋅
100
100
=
=
kul qoldig‘i.

---

164
7-jadval