Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги

Олтин ранг бронза – худди алюмин кукуни сингари жез (латун), бронза 
ёки мисни майдалаш йўли билан олинади. Заррачалари бир хил тузилишга эга. 
Олтин ранг бронзани мойли ва эмальли бўёққа қўшиб, асосан, ҳар хил ички 
безаш ишлари учун ишлатилади. Олтин ранг бронзанинг беркитувчанлиги 40 
г/м
2
га тенг. 
Бўёқбоп кукун тўлдирғичлар – оқ рангли бўёқ таркибларга 
ишлатиладиган 
пигментларни 
тежаш 
мақсадида 
қўлланиладиган 
эритувчиларда эримайдиган минерал модда. 
Кукун тўлдирғичлар қўшилганда бўёқ таркибларнинг хосслари 
бирмунча ўзгаради, яъни уларнинг мустаҳкамлиги, кислоталар, ишқор, юқори 
ҳароратга чидамлилиги анчагина ортади, бу эса бўёқни кўпгина ерларда 
ишлатишга имкон туғдиради. Бўёқ таркиблар ва буюм сиртини текислашда 
туйилган тальк, қум, чангсимон кварц, андезит, диобаз, асбаст ишлатилади. 
Шунингдек, қоришмалар тайёрлашда, каолин чанги ва шунга ўхшаш кукун 
тўлдирғичлар ҳам ишлатилади. 
Морилка– бу юзага ранг беришда ишлатиладиган суюқликдир. Қайта 
ишланган, силлиқланган ёғоч юзасига суртилганда унинг бўялган юза рангини 
ўзгартиради. Сувли морилкалар ҳимояловчи хоссаларга эга бўлмайди, 

---

эритувчи ва спирт асосидаги морилкалар амалда ёғочни чидамлилигини 
оширади.
Сувли морилкани бўяладиган юзага бир ва бир неча қатламда бериш 
мумкин. Сувсиз морилка сувли морилкадан аввалам бор атмосфера 
таъсирларига чидамлилиги билан ажралиб туради. Сувсиз морилканинг 
таркибида органик эритувчилар, синтетик смолалар ва турли бўёқли ранглар 
бўлади. 
Бундай морилкалар билан қизил ёғоч, баргли талоғоч (лиственица), 
эман, ёнғоқ ва кўплаб бошқа ёғоч юзаларини бўяш мумкин. Ёғочга ранг 
беришдан ташқари уни оловбардошлилигини оширади. Морилка ёғочга яхши 
шимилади ва тез қотади. Сувсиз морилка мўйқалам ёрдамида ёғоч юзасига 
суркалади.
Кимёвий морилка таркибида бўёвчи модда бўлмайди 
Ёғли морилкалардаги ёғ сингиб уни чиришдан ҳимоя қилади. Бундай 
морилкаларнинг рангли турлари кўп. Лекин унинг рангга боғлиқ бўлмаган 
ҳолда ёғочнинг “расм” ини сақлаб қолади. Ёғли морилкалар мебел ишлаб 
чиқаришда кенг қўлланилади, шунингдек улар билан поллар ҳамда эшиклар 
ҳам бўялади.
Морилкалар билан бўяладиган юза тоза, ёғсизлантирилган бўлиши 
керак.