Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги м у ҳ а й ё ҳ а к и м о в а семасиология

одам
ва 
аёл
лексемалари 
гипоним ик муносабатда бўлиб, 
одам
умумий, кенг тушунча. 
одам нинг бир турини англатаётган 
аёл
хусусий, тор тушунча. 
Д ем ак, 
одам
лексемаси ж инс туш унчасини билдириб, у тур 
тушунчани англатаётган 
аёл
 лексемаси билан гипонимик боғланган. 
Ушбу боғланишда 
одам
 гипероним, 
аёл
 гипонимдир. Гипонимик 
қаторлар кўп аъзоли бўлиб, камида икки элементлидир. 
Дарахт, 
терак, қайин, тол, ел
 қаторида 
дарахт
 гипероним, 
терак, қайин, 
тол, ел
 гипоним саналади. Бир гиперонимга эга гипонимлар бир- 
бирига нисбатан экво н и м 1 дейилади. М асалан, 
фарзанд, ўғип, 
қиз
қаторида 
фарзанд
гипероним, 
ўғил, қиз
гипоним. 
Ўғил
ва 
қиз
 бир-бирига нисбатан эса шу қаторда эквоним саналади.
Г и п он и м и к м уносабат лексем алар ўртасидаги э н г асосий 
муносабатлардан бири бўлиб, у бутун луғат таркибини қамраб 
олган. Яъни, барча лексемалар жинс-тур муносабатларини ҳосил 
қилади. Луғат таркибдаги ҳар бир л ек сем а ўз си н о н и м и га, 
антони м и га эга бўлмаслиги, партони м и к, градуоним ик муно- 
сабатлар ҳосил қила олмаслиги мумкин. Лекин барча лексемалар 
гипоним ик муносабатга кириш а олади.
Г и п о н и м и к муносабат л ексем ал ар н и гуруҳлашда катта 
аҳамият касб этади. Ушбу муносабат асосида лексемалар уяларга, 
уялар улардан каттароқ гуруҳпарга, гуруҳлар сем антик майдон- 
ларга бирлаштирилади.
П артоним ия. П ар то н и м и я ти л б и р л и к л ар и ўртасидаги 
бутун ва қисм муносабатидир. Бутун қисм ларнинг бирлигидан