O`quv materiallari



Download 4,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet134/348
Sana03.07.2021
Hajmi4,94 Mb.
#108816
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   348
Bog'liq
MYuMpqJHMCCeIju8329duwGWidVi1sPguSFcihoM

Modifikatsiyalangan daromadlilik ichki me’yori (MIRR) 

Investitsion  loyihalar  samaradorligini  baholashda  daromadlilikning  ichki 

me’yori  (IRR)  ko‘rsatkichining  afzalliklari  bilan  birgalikda  uning  o‘ziga  xos 

kamchiliklari  ham  mavjuddir.  Ushbu  kamchiliklardan  biri  bu  uning  qayta 

moliyalashtirish stavkasi borasida u qadar aniq bo‘lmagan ma’lumot berishidir. 

Amaliyotchi 

mutahassislar 

aksariyat 

hollarda 



IRR 

ko‘rsatkichini 

investitsiyalarning  yillik  daromadlilik    me’yoriga  tenglashtirishadi.  Aynan  mana 

shunday oddiy, lekin shu bilan birga xato taqqoslash  bu usulni shu qadar jozibador 

qiladi.    Aslida  esa  IRR  ko‘rsatkichi,  investitsyalarning  yillik  o‘rtacha  daromadlilik 

me’yorini faqat quyidagi holatlardagina ko‘rsatib beradi: 

-  loyiha  bo‘yicha  oraliq  davrlarda  hech  qanday  pul  oqimlari  amalga 

oshirilmaganda; 

-  pul  tushumlarini  IRR  ko‘rsatkichiga  teng  stavkada  reinvestitsiya  qilish 

mumkinligida. 

Shundan kelib chiqqan holda ta’kidlash mumkinki, NPV ko‘rsatkichidan farqli 

ravishda  IRR  ko‘rsatkichi  orqali  aniqlangan  natija  kelib  tushgan  mablag‘larini 

reinvestitsiyalash stavkasini aniq aks ettirmaydi. 

                                                           

33

 Brigham, Houston/Fundamentals of Financial Management/Concise 8-th edition/2015-384 p. 




162 

 

Misol  uchun,  agar  loyihani  molyalashtirish  qiymati  10%ni,  ushbu  loyiha 



bo‘yicha  aniqlangan  IRR  ko‘rsatkichi  26%ni  tashkil  etsa,  u  holda  loyihani  amalga 

oshirishdan pul tushumlari 26% stavkada reinvestitsiya qilinishi lozim, bu esa kapital 

qiymatidan 2,6 marta yuqori deganidir. Shubhasiz, bunday holatning amalda deyarli 

imkoni yo‘qligi ma’lum.  

Mazkur kamchiliklarni bartaraf etish uchun IRR ko‘rsatkichiga asoslangan holda  

quyidagi formula bilan aniqlanuvchi modifikatsiyalangan daromadlilik ichki me’yori 



(Modified Internal Rate of Return – MIRR)ko‘rsatkichidan foydalaniladi: 

𝑀𝐼𝑅𝑅 = √


CIF


t⁡

(1+r)


n−t

n

t=0



COFt


(1+r)t

n

t=0



n

− 1 = √


FV

CIF


PV

COF


n

− 1       (3)

34

 

 



Yuqoridagi formula yordamida aniqlangan MIRR ko‘rsatkichi, odatda korxona 

kapitalining  o‘rtacha  qiymati  kabi  foydalanuvchi,  loyihadan  tushumlar  r  stavka 

bo‘yicha  qayta  investitsiya  qilinishini  tahmin  qiladi.  Bunda  kelib  tushgan 

mablag‘larni  reinvestitsiyalash  me’yori  sifatida  boshqa  stavkalar  ham  qo‘llanilishi 

mumkin.  Masalan,  ehtiyotkor  investorlar  mablag‘larni  reinvestitsiyalash  me’yori 

sifatida  risksiz  stavkalardan  yoki  ishonchli  banklarning  depozitlar  bo‘yicha 

stavkalaridan foydalanishlari mumkin.  Bu holatda yuqoridagi  formula quyidagicha 

ko‘rinishga keladi: 

𝑀𝐼𝑅𝑅 = √

𝐶𝐼𝐹



𝑡

(1+𝑗)


𝑛−𝑡

𝑛

𝑡=0



𝐶𝑂𝐹𝑡


(1+𝑟)𝑡

𝑛

𝑡=0



𝑛

− 1 = √


𝐹𝑉

𝐶𝐼𝐹


𝑃𝑉

𝐶𝑂𝐹


𝑛

− 1⁡        (4) 

 

bu erda, j–taxminiy qayta investitsiyalash stavkasi.  



 

Umuman  olganda  modifikatsiyalangan  daromadlilik  ichki  me’yori  –MIRRni 

aniqlash  usuli  juda  ideal  usul  emas,  lekin  nisbatan  olganda  u  mablag‘larni 

reinvestitsiyalashning  aniq  stavkalarini  belgilashni  hamda  real  yillik  daromadlilik 

stavkasini hisoblab topish imkonini beradi. 

Xulosa  qilib  aytganda,  investitsion  faoliyatni  samarali  tashkil  etish  masalasi 

bugungi  keskin  raqobat  sharoitida  korporativ  moliyani  boshqarish  sohasidagi 

mutaxassislardan  chuqur  bilim  va  malakani  talab  etmoqda.  Bunda  asosiy  e’tibor 

investitsion  faoliyat  samaradorligini  barcha  omillarni  hisobga  olgan  holda  baholash 

masalasiga qaratilmoqda. 



 


Download 4,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   348




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish